صادرات انرژی به پاکستان؛ از موانع داخلی تا چالش‌های بین‌المللی

یک کارشناس حوزه انرژی گفت: فراموش نکنیم که درصد عظیمی از همسایه شرقی به انرژی اولیه هم دسترسی ندارند، در کلان قضیه و مهمتر از پاکستان، بازار هند است که ما از آن غافلیمُ کشوری که در 10 سال آینده بزرگترین مصرف‌کننده انرژی جهان خواهد شد. در هر حال لازمه ورود به بازارهای امروز انعطاف و تغییر رویکرد است تا حداقل اگر برنده نشویم عقب هم نمانیم.

بهروز نامداری در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، درباره ظرفیت‌های بازار پاکستان برای انرژی ایران اظهار داشت: ما بعنوان دومین کشور دارنده گاز جهان سهم چندانی در بازار جهانی گاز نداریم و میزان تجارت ما کمتر از یک درصد است.

وی با بیان اینکه صادرات گاز همواره در کشور ما با موافقان و مخالفان زیادی مواجه بوده، افزود: برخی معتقدند نباید گاز و انرژی را صادر کنیم، باید در داخل کشور به مصرف رسانده و تبدیل به دیگر کالاها کنیم، حتی گفته می‌شود که قطر، امریکا و روسیه هم که با ال‌ان‌جی صادرات دارند کار اشتباهی می‌کنند بنابراین صادرات گاز همواره بیش از مباحث بین‌المللی با چالش داخلی مواجه بوده است.

 این کارشناس حوزه انرژی گفت: در هر حال 20 درصد جمعیت پاکستان با حدود 300 میلیون نفر جمعیت  هیچگونه دسترسی به انرژی ندارند، بنابراین بازار بکر و بزرگی است. اما نکته مهم‌تر اینکه این کشور توان پرداخت بهای انرژی را ندارد و این جای سوال است، حتی وزیر نفت وقت هم به این موضوع اذعان داشته که برای بازگرداندن پول حاصل از صادرات به این کشور به مشکل برمی‌خوریم.

وی در ادامه بیان داشت: این مسئله را باید مدنظر قرار دهیم اوضاع پاکستان نسبت به گذشته متفاوت‌تر شده و به همین دلیل است که شاهد هجوم صادرکنندگانی مثل عربستان، قطر، امریکا و روسیه برای احداث پایانه ال‌ان‌جی در این کشور هستیم. پاکستان اکنون ساز و کار خرید انرژی را لیبرال‌تر کرده، مصرف‌کنندگان گاز را با قیمت فوب خرید و فروش می‌کنند. بنابراین می‌توان گفت که قضیه پرداخت پول حل شده است. موضوع احداث زیرساخت‌های انتقال گاز هم که با مشکل مواجه بود طی قراردادی در 2017 و تاسیس صندوقی برای پرداخت‌ها تا حدی رفع شده است.

نامداری گفت: آنچه هنوز فرصت ورود به بازار پاکستان را پیش روی ما قرار می‌دهد؛ عربستان برنامه احداث پایانه را از گوادر در نزدیکی مرز ایران به کراچی منتقل کرده است و این امیدواری را برای ما بوجود می‌آورد که ساز و کاری اندیشیده شود تا از طریق ذخیره انرژی و یا تجارت به پاکستان برگردیم و با تجدیدنظر در قراردادها به گونه‌ای پیش برویم که مشکل عدم پرداخت‌ها حل شود.

وی تاکید کرد: فراموش نکنیم که درصد عظیمی از همسایه شرقی به انرژی اولیه هم دسترسی ندارند، در کلان قضیه و مهمتر از پاکستان بازار هند است که ما از آن غافلیم، کشوری که در 10 سال آینده بزرگترین مصرف‌کننده انرژی جهان خواهد شد. در هر حال لازمه ورود به بازارهای امروز انعطاف و تغییر رویکرد است تا حداقل اگر برنده نشویم عقب هم نمانیم.

به گزارش ایلنا، عربستان سعودی تصمیم گرفته است یک پالایشگاه نفت 10 میلیارد دلاری در کراچی پاکستان احداث کند، این در حالی است که قبلا برنامه احداث این پالاشگاه در بندر گوادر پاکستان در دستور کار قرار داشته است. این موضوع از منظر اینکه تغییر مکان بازار یک بندر را به لحاظ سرمایه‌گذاری دچار چالش می‌کند یک طرف ماجرا است اما موضوع مهم برای ایران اینکه تغییر مکان سرمایه‌گذاری ریاض از همسایگی ایران به مکان دیگری می‌تواند برای چشم‌انداز صادرات احتمالی انرژی ایران به بازارهای شرقی کشور را تاحدی روشن نگاه دارد.

صادرات به کشوری که هم به لحاظ مواضع داخلی و هم به لحاظ محدودیت‌های بین‌المللی همواره با فراز و نشیب مواجه بوده است و باز هم این سوال را در ذهن متبادر می‌کند که با وجود رقبای دست به نقدی چون عربستان و قطر در همین نزدیکی و یا روسیه و امریکا در سرزمین‌های دورتر آیا ایران باز هم باید شانس خود را برای ورود به این بازار نوپا و البته بزرگ و تشنه انرژی امتحان کند؟

منبع

صادرات گاز و یک رقیب تازه نفس

یک کارشناس حوزه انرژی گفت: از 5 سال آینده عراق نه تنها واردکننده گاز نیست، بلکه صادرات خواهد داشت و ابتدا به بازارهای منطقه‌ای و اطراف ورود می‌کند.

مرتضی بهروزی فر در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، درباره اظهارات مقامات عراق در زمینه خودکفایی در حوزه گاز اظهار داشت: عراق دومین تولیدکننده نفت اوپک است و برنامه گستره‌ای برای افزایش تولید دارد. رسیدن به رقم تولید 7 تا 8 میلیون بشکه در روز در یک دهه آینده دور از ذهن نیست.

وی با بیان اینکه حدود 70 درصد ذخایر نفت عراق با گاز همراه است، افزود: تا مدتی پیش قسمت عمده این گاز سوزانده می‌شد و این کشور در تامین انرژی داخلی دچار مشکل شدیدی بوده است، بنابراین از سال 2003 به بعد برنامه‌های ویژه‌ای برای جمع‌آوری گازهای همراه و همچنین استفاده از ذخایر مستقل گازی خود در نظر گرفته است.

این کارشناس حوزه انرژی با تاکید بر اینکه مسلما بازار عراق برای ایران کاملا موقت است، گفت: مطمئنا عراق 5 سال آینده تقریبا نیازی به واردات از ایران ندارد و حتی این امکان وجود دارد که تبدیل به یک صادرکننده گاز در منطقه شود. بنابراین نه تنها نیاز داخل خود را تامین خواهد کرد بلکه می‌تواند به یک صادرکننده تبدیل شود و حتی برنامه برای احداث پایانه تولید ال‌ان‌جی دارد.

وی با بیان اینکه عراق جزء بزرگترین دارندگان ذخایر نفت دنیا است، تصریح کرد: حجم گاز همراه نفت در این کشور حدود 10 درصد ایران و به میزان 3 تریلیون متر مکعب است یعنی نسبت به کشور ما قابل توجه نیست، اما در نظر داشته باشیم عراق به شرکت‌های بزرگ، تکنولوژی روز دنیا و سرمایه بالایی دسترسی دارد و ما این امکان را نداریم.

بهروزی‌فر گفت: عراق با عبور از بحران سیاسی داخلی تا یک دهه آینده نیازی به واردات گاز نخواهد داشت و حتی می‌تواند به کشورهای همسایه مثل کویت و اردن هم صادرات داشته باشد، با توجه به برنامه‌هایی که برای جلوگیری از سوزاندن گاز همراه، توسعه ذخایر مستقل و از سوی دیگر افزایش تولید نفت دارد، مسلما افزایش تولید گاز همراه خواهد داشت و به سمتی می‌رود که تولید و مصرف گاز را بالانس کرده و به تولید داخلی خود متکی خواهد بود.

وی درباره احتمال کوچک شدن بازار ایران با ورود کشورهای نوظهور تولیدکننده در حوزه گاز توضیح داد: مثلا اگر خودمان را جای ترکیه بگذاریم هر کشوری که امکان داشته باشد ترجیح می‌دهد نیاز انرژی خود را از منابع مختلف تامین کند، بنابراین اینکه تصور کنیم ترکیه قرارداد گازی خود را با ایران تمدید نکند دور از ذهن است، به نفع ترکیه است که هم از روسیه و آذربایجان و هم از ایران واردات داشته باشد، چون اگر مشکل سیاسی و ژئوپلیتیک و حتی مسئله فنی اتفاق بیفتد دچار بحران خواهد شد، ولی اگر منابع متنوع باشد و مصرف خود را بین عرضه‌کنندگان مختلف تقسیم کند چنانچه با یک کشوری دچار مشکل شود با بحران مواجه نمی‌شود.

این کارشناس حوزه انرژی ادامه داد: حتی اگر روسیه به صورت مجانی هم به ترکیه گاز ارسال کند دور از ذهن است که صادرکننده‌ای مثل ایران را از دست بدهد، زیرا زمانی که امکان واردات از منابع مختلف داشته باشد قدرت چانه‌زنی بالا می‌رود، حتی خیلی راحت‌تر با ایران مذاکره می‌کند و شرایط سهل‌تری را می‌گیرد. از سویی دیگر شرایط ایران به این صورت است که تا زمانی که قدرت صادراتی محدودی دارد قدرت چانه‌زنی زیادی هم نخواهد داشت

وی یادآور شد: در هر حال تصور من این است که از 5 سال آینده عراق نه تنها واردکننده گاز نیست، بلکه صادرات خواهد داشت. ابتدا به بازارهای منطقه‌ای و اطراف ورود می‌کند و با توجه به مصوبات اولیه که برای احداث واحدهای ال‌ان‌جی در بصره دارد، می‌تواند به جرگه صادرکنندگان ال‌ان‌جی دنیا نیز بپیوندد.

به گزارش ایلنا، ایران سالانه 17 میلیارد متر مکعب گاز صادر می‌کند که حدود 10 میلیارد متر مکعب آن راهی عراق و بقیه تحویل ترکیه می‌شود. این میزان صادرات به عراق با توجه به موضوع تحریم‌ها، عدم امکان دریافت پول حاصل از صادرات، تعلل عراق در پرداخت بدهی به دلار و یورو و با توجه به شرایطی که ایران اعلام می‌کند، همواره با چالش مواجه بوده و شاید همین امر مقامات عراقی را به فکر تنوع‌سازی سبد واردات خود انداخته است.

وزیر نفت کشورمان اخیرا اعلام کرده صادرات گاز تنها به وزارت نفت مربوط نیست و ابعاد مختلف سیاسی دارد که همه این ابعاد را باید در کنار هم در نظر گرفت.

این سخنان زنگنه در پاسخ به سوال نمایندگان در مجلس مبنی بر “وزارت نفت مایل به صادرات گاز نیست” بوده است که در واکنش به این اظهارات و چند روز بعد از اذعان بیژن زنگنه وزیر نفت ایران به “سیاسی” بودن صادرات گاز جمهوری اسلامی به عراق، همتای عراقی وی از افزایش مذاکرات با شرکت‌های بین‌المللی از جمله عربستان برای خودکفایی در تولید گاز خبر داده است.

منبع

سرپرست پیشین وزارت صمت: ۸۰ درصد تجهیزات طرح گوره – جاسک ایرانی است

سرپرست پیشین وزارت صمت با اشاره به سهم ۸۰ درصدی تجهیزات ایرانی از مجموع تجهیزات به‌کار گرفته‌شده در طرح انتقال نفت خام گوره به جاسک، اعلام کرد: اجرای این طرح سبب تغییر نقشه تجاری کشور می‌شود.

به گزارش شانا به نقل از فارس، حسین مدرس‌خیابانی با بیان این مطلب گفت: با راه‌اندازی این پروژه عظیم، تراکم تجارت ایران از خلیج فارس به دریای عمان منتقل می‌شود و به لحاظ ژئوپولیتیک نیز نقشه تجاری کشور تغییر می‌کند.

وی با بیان اینکه ما سال‌ها به‌دنبال این بودیم که از سواحل مکران و دریای عمان به‌عنوان یکی از قطب‌های تجاری ایران استفاده کنیم، گفت: در مرحله نخست، ۲۰ مخزن نفتی در مجموع با ظرفیت ۱۰ میلیون بشکه نفت از سوی شرکت پتروامید آسیا (از زیرمجموعه‌های هلدینگ امید) ساخته می‌شود و سرانجام ظرفیت مخازن ذخیره‌سازی نفت خام در این طرح به ۵۰ میلیون بشکه نفت خام می‌رسد.

مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری امید افزود: من فکر می‌کنم با راه‌اندازی طرح انتقال نفت خام از گوره به جاسک شاهد رونق کسب‌وکار اقتصادی در منطقه جاسک و جنوب شرق ایران خواهیم بود.

مدرس خیابانی ادامه داد: ساخت مخزن ذخیره‌سازی در جاسک نخستین تجربه پتروامید آسیا نبوده است، ما در گناوه هم مخزن ساخته‌ایم. آن زمان ۸۰ درصد تجهیزات به‌کار رفته در گناوه خارجی بود اما اکنون ۸۰ درصد تجهیزات به‌کار رفته در طرح انتقال نفت گوره به جاسک ایرانی است.

وی گفت: خاطرم هست روز اولی که به هلدینگ امید آمده بودم عمده قراردادهای ما برای تأمین ورق از چین بود که با توجه به توانمندی‌هایی که در سازندگان داخلی در این ارتباط به‌وجود آمد همه آنها را لغو کردیم و به سازندگان داخلی سفارش دادیم، در بازدیدی که به همراه تورج دهقانی، مدیرعامل شرکت متن از روند ساخت مخازن ذخیره سازی جاسک داشتیم او هم تأکید کرد که مخازن احداث شده در این طرح ایرانی‌ترین مخازنی است که تاکنون ساخته شده است.

مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری امید با تأکید بر اینکه ظرفیت‌های داخلی ما به‌گونه‌ای است که می‌توانیم بسیاری از فناوری‌ها را در داخل کشور تولید کنیم، یادآور شد: در جایی که این امکان وجود ندارد می‌توانیم در قالب مشارکت، مهندسی معکوس و استفاده از سرمایه خارجی، انتقال فناوری را ممکن کنیم، بسیاری از کشورهای شرق آسیا هم از این روش‌ها استفاده کردند.

مدرس خیابانی تصریح کرد: البته این را هم باید بگویم که ما در نقطه‌ای هستیم که برای بعضی از مطالعات بنیادی فناوری به سرمایه‌گذاری سنگین و زمان نیاز داریم که امروز هیچ‌کدام از آنها را نداریم، نه پول آنچنانی برای سرمایه‌گذاری داریم و نه زمان، بنابراین فکر می‌کنم اکنون می‌توانیم از طریق مهندسی معکوس که من به اصطلاح به آن «راهبرد تقلید» می‌گویم به این فناوری‌ها دست یابیم.

منبع

مناطق نفتخیز جنوب به ساخت نوآورانه تجهیزات کنترل فوران چاه دست یافت

مدیر تعمیرات تجهیزات صنعتی و ماشین‌آلات فرایندی مناطق نفتخیز جنوب گفت: طراحی و ساخت نوآورانه ‏تجهیزات کنترل فوران چاه‌های پرفشار نفت و گاز برای نخستین بار، با تلاش متخصصان و کارشناسان داخلی صنعت نفت کشور در این شرکت با موفقیت تحقق یافت‎.

به گزارش روز شنبه ایرنا به نقل از روابط عمومی شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب امید کیانی بیان کرد: در راستای مهار فوران و کنترل آتش چاه‌های پرفشار با روش ‏TOP KILL‏ نیازمند تجهیزاتی هستیم تا در هنگام بروز ‏حوادثی مانند فوران چاه رگ سفید، نیروهای عملیاتی به سرعت بتوانند برایخاموش کردن آتش اقدام کنند. ‏

وی افزود: به‌ همین منظور و با درخواست اداره کل حفاری شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب این تجهیزات طراحی و ساخته شد که نشان از توانمندی نیروهای متخصص این کارگاه برای انجام کارهای ‏بزرگ دارد.‏

مدیر تعمیرات تجهیزات صنعتی و ماشین‌آلات فرایندی مناطق نفتخیز جنوب با اشاره به اینکه در مدت زمان کوتاهی کار ساخت این تجهیزات جمع‌بندی و آغاز شد ادامه‌داد: همزمان با سرعت عمل در ‏ساخت تجهیزات، به منظور اینکه این کار در سطح بین‌المللی و در رقابت با شرکت‌های بزرگ سازنده قابل مقایسه باشد از دستگاه ‏CNC‏ استفاده شد تا قطعات با ظرافت، دقت بالا در اندازه‌گیری و حساسیت خاصی طراحی و ساخته شوند.‏

کیانی بیان‌ کرد: حدود هزار قطعه در این دستگاه به کار رفته و تمامی قطعات آن از سوی بازرسی فنی مدیریت ‏تعمیرات تجهیزات صنعتی و ماشین‌آلات فرآیندی کنترل شده‌اند و در نهایت گواهی بهره‌برداری از آن نیز صادر خواهد شد.‏

مجری عملیات کنترل فوران چاه‌های نفت و گاز شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب نیز گفت:‏فوران چاه‌های نفت و گاز یکی از غیرمتعارف‌ترین چالش‌های صنعت نفت در جهان است که امنیت اقتصادی و تولید پایدار  را ‏دچار مشکل می‌کند. ‎

مرتضی فولادی افزود: فوران چاه‌ها با وجود برخورداری کارشناسان نفتی از دانش فنی و تجهیزات روز آمد، به لحاظ ناشناخته‌بودن طبیعت و ‏رفتار چاه‌ها اجتناب ناپذیر است و از این رو توسعه فناوری‌های نوین در این زمینه در دستور کار شرکت‌های بزرگ قرار دارد. ‎

وی ادامه داد:به دنبال بروز حادثه فوران چاه ۱۴۷ رگ سفید در سال ۱۳۹۶  که از شمار چاه‌های پرفشار ‏کشور است، شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب ایجاد زیرساخت‌های مطمئن با استفاده از فناوری جدید را مدنظر قرار ‏داد‎.‎

وی گفت: این امر موجب شد تا با کاربست ‏ظرفیت‌های داخلی در زمینه ساخت تجهیزات مهار فوران و کشتن چاه‌ها از سطح به روش‎ (TOP KILL) ‎اقدامات موثر و در حد ‏استاندارد تعریف و در مرحله اجرا قرار گیرد‎.

وی بیان کرد:: به همت متخصصان و تلاشگران این شرکت ساخت تجهیزات تخصصی مهار فوران چاه‌ها در کارگاه مرکزی ناحیه ‏صنعتی کارون از بهمن سال ۹۹ شروع و در سال ۱۴۰۰ که سال “تولید، پشتیبانی‌ها و مانع‌زدایی‌ها” نامگذاری شده ، شاهد ‏رونمایی از تعدادی از تجهیزات راهبردی در این ارتباط خواهیم بود‎. ‎

فولادی گفت: با توجه به وجود تفکر جهادی در مجموعه مناطق نفتخیز جنوب اعم از مدیران، کارشناسان و متخصصان و همیاری و ‏همکاری مستمر و موثر مدیریت تعمیرات توربین، کارگاه مرکزی،  مدیریت فنی و سازمان کنترل فوران چاه‌ها و با بهره‌گیری از ‏امکانات شرکت و سازندگان داخلی و انجام مراحل طراحی و تهیه نقشه‌ها، ساخت بیش از ۱۰ تجهیز برای نخستین بار در کشور وارد ‏فاز اجرایی شد‎.

مجری عملیات کنترل فوران چاه‌های نفت وگاز شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب با اشاره به حفاری و بهره‌برداری از چاه‌های لایه ‏خامی در مناطق نفتخیز جنوب کشور که دارای فشار بالای ۱۰ هزار پوند بر اینچ مربع (پام) است، تامین امکانات و فناوری ‏هوشمند و فوق سنگین را بسیار ضروری دانست و افزود: ساخت تجهیزات کنترل فوران چاه‌ها علاوه بر نیاز داخلی می‌تواند ‏نیازهای منطقه را تامین و با توجه به وجود دانش فنی، کشور را به قطب مهار فوران چاه‌ها در خاورمیانه مبدل سازد‎.

وی بیان کرد: پروژه ساخت تجهیزات در پنج فاز کاری تعریف و در گام نخست ساخت ۲ دستگاه آتی واگن فوق پیشرفته ‏هیدرومکانیکال،  ۱۰ دستگاه استینگر با سیستم قفل شونده داخلی پیشرفته و دو دستگاه مسدود کننده پیستونی آغاز شده که به نام  ‏شهیدان حاج قاسم سلیمانی، کاظمی و حججی مزین و با اتمام مراحل ساخت رونمایی می‌شوند‎.

بر اساس این گزارش، برآورد قیمت ساخت این تجهیزات چهار هزار میلیارد ریال بود که با اهتمام به وجود بخشی از کالا و مواد در شرکت و ‏تجهیزات فنی کارگاه مرکز اهواز پیش بینی می‌شود با صرف مبلغ  ۲۰۰ میلیارد ریال شاهد تجهیز مناطق نفتخیز جنوب به امکانات ‏تخصصی برای مهار فوران چاه‌های پرفشار باشیم.

منبع