نخستین محموله از لوله‌های فولادی که توسط عربستان سعودی برای مشارکت در بخش ترکمنستان احداث خط لوله تاپی تامین شده بود، بارگیری شده و به عشق‌آباد تحویل داده شد.

ه گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از آکی‌پرس، پیرو توافق صورت گرفته میان شرکت دولتی «ترکمن‌ گاز» و شرکت «گلوبال پایپ» از عربستان سعودی، خبرها حاکی از اجرایی شدن قرارداد مذکور برای تحویل لوله‌های فولادی به منظور ساخت خط لوله تاپی و نصب آن‌ها در بخش‌های خاک ترکمنستان این خط لوله، است. بارگیری این لوله‌ها در بندر «دمام» و تحویل آن‌ها به ترکمنستان در بندر بین‌المللی «ترکمن باشی» از طریق دریای خزر، صورت می‌گیرد. منابع مالی این قرارداد توسط «صندوق توسعه سعودی» تامین شده و ارزشی معادل 40 میلیون دلار خواهد داشت.

در همین راستا، روز گذشته  175 واگن باری به ایستگاه را‌ه آهن «یمام بابا» در ناحیه «ماری» رسیده که طی آن قریب به 4956 متر لوله مورد نیاز برای احداث این خط لوله، تخلیه شده است. بنا به گفته مراد آرچایف، مدیر اجرایی ترکمن گاز، محموله‌های جدیدی از لوله‌های فولادی به طول بیش از 35 هزار به زودی به ترکمنستان تحویل داده می‌شود.

در همین راستا، یک هیئت ترکمنی در بازه 11 الی 14 نوامبر سال جاری (2018) در نمایشگاه و کنفرانس بین‌المللی حوزه نفت و پتروشیمی ADIPEC-2018 که در ابوظبی برگزار شده بود، شرکت کردند. در حاشیه این کنفرانس دیدارهای دوجانبه‌ای نیز به منظور بحث و تبادل نظر درباره سیاست‌های حوزه انرژی ترکمنستان، دستاوردها و به‌ویژه اجرایی‌سازی پروژه خط لوله انتقال گاز ترکمنستان- افغانستان- پاکستان- هند (معروف به تاپی) صورت گرفت.

شرکت‌های بزرگ حوزه نفت و گاز امارات متحده عربی نیز در این زمینه به منظور مشارکت خود ابراز تمایل کرده و پیش‌نویس اسنادی را در این راستا برای تکمیل بخش ترکمنی خط لوله مذکور، آماده کرده‌اند. طرف ترکمنی این قرارداد وزارت ساخت و ساز و معماری ترکمنستان است.

کشورهای ترکمنستان، افغانستان، پاکستان و هند درباره ساخت خط لوله‌ای به طول 1814 کیلومتر با ظرفیت انتقال 33 میلیارد متر مکعب گاز در سال، به منظور انتقال منابع گاز ترکمنستان به پاکستان و هندوستان توافق کردند. ساخت و ساز این خط لوله از سال 2015 آغاز شده و بر اساس برنامه‌ریزی‌ها می‌بایست تا سال 2019 به پایان برسد. مجموع سرمایه مورد نیاز برای احداث این خط لوله 7 میلیارد دلار برآورد شده است.

با این حال کاهش قیمت‌ حامل‌های انرژی طی سال‌های اخیر ترکمنستان را علاوه بر مقابله با بحران ارزی، با مشکلات عدیده‌ای در تامین منابع مالی اجرای این پروژه نیز مواجه کرد. این مسئله منجر به توقف و کندی پیشرفت احداث این خط لوله، به‌ویژه طی سال‌های 2016 به بعد که صادرات گاز این کشور به ایران و روسیه هم متوقف شده بود، شد. با این حال مقامات عشق‌آباد تلاش‌هایی برای تامین منابع مالی ساخت این خط لوله صورت دادند. در آسیای مرکزی ازبکستان اصلی‌ترین سرمایه‌گذار این پروژه است که پاسخ مثبتی به بردی‌محمداف داده است. از سوی دیگر اما نگاه ویژه ترکمنستان به کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس، به‌ویژه عربستان سعودی و امارات متحده عربی است.

پس از سفر بردی‌محمداف به ریاض گویا توافقاتی میان طرفین در این رابطبه صورت گرفته و شاهد آن هستیم که اولین بخش این توافق در حال اجرایی شدن است. با این حال هنوز از میزان مشارکت عربستان سعودی در پروژه تاپی اخبار موثقی منتشر نشده  و همچنین میزان تحقق منابع مالی تامین شده از سوی عربستان با توجه به بحران‌های مالی و ارزی این کشور که در نتیجه تجاوز به یمن به وجود آمده، مشخص نیست. با این حال تحلیلگران بر این عقیده‌اند که عربستان سعودی قادر نخواهد بود مشارکت قابل توجهی در این پروژه داشته باشد.

 علاوه بر مشکل تامین منابع مالی، طالبان مسئله دیگری است که سد راه تاپی قرار دارد. اگرچه گفته می‌شود پیش از این طالبان تضمین‌هایی مبنی بر موافقت با احداث این خط لوله ارائه داده است، اما عدم قطعیت ناشی از تحولات افغانستان ریسک سرمایه‌گذاری در این پروژه را افزایش داده است. مقامات عشق‌آباد امیدوارند در مذاکرات تاشکند درباره مسئله افغانستان اتفاقات خوبی رقم بخورد.