دو راهی صادرات گاز از طریق خط لوله یا ال ان جی ؟

به گزارش خبرنگار مهر، بررسی‌ها نشان می‌دهد قیمت محموله‌های گاز مایع (ال ان جی) در بازارهای شرق آسیا و اروپا با کاهش شدیدی مواجه شده است به‌طوری‌که بسیاری از کشورهای واردکننده ال ان جی، با خرید محوله‌های بیشتر، این انرژی را برای استفاده از فصول سرد سال ذخیره می‌کنند. به گفته کارشناسان از عوامل مهم در کاهش شدید قیمت الان جی در بازارها می‌توان به ورود آمریکا به بازار و بهره‌برداری از پروژه‌های ال ان جی استرالیا اشاره کرد که موجب شده عرضه بر تقاضا پیشی بگیرد.

کاهش قیمت‌ها به شکلی جدی شده است که چینی‌ها نیز که واردکننده خالص ال ان جی هستند، بخشی از محموله‌های خریداری شد خود را به ژاپن صادر کردند. چینی‌ها که خود دومین مصرف‌کننده ال ان جی جهان هستند به دلیل مازاد گاز مصرفی، محموله‌های خود را به توکیو صادر کردند که چنین اتفاقی در بازار شرق آسیا نادر بوده است.

آخرین تحویل محموله از چین به ژاپن باقیمت ۵.۶۸ دلار در هر یک‌میلیون BTU بوده است که کمتر از میانگین ۹.۵ دلاری در ماه ژوئیه ۲۰۱۹ میلادی (خرداد- تیر ۹۸) بوده است. کاهش شدید قیمت ال ان جی موجب شده است تا اروپایی‌ها نیز به سمت افزایش سهم این سوخت در سبد مصرفی خود گام بردارند. بزرگ‌ترین منتفع این وضعیت، آمریکایی‌ها هستند که طی سال‌های گذشته برنامه جامعی را برای تبدیل کردن مکانیزم قیمت‌گذاری گاز مایع به مکانیزم نفت بودند تا بتوانند مانع از نفوذ ژئوپلیتیکی گاز شوند.

آمریکا با ورود همه‌جانبه به بازار ال ان جی، همه بازارهای مصرفی را با شوک کاهش شدید قیمت مواجه کرده است و از سوی دیگر با حمایت از سایر تولیدکنندگان ال ان جی، سعی دارد با تشکیل گروهی فراگیر به جنگ با خط لوله‌ها برود. نگاهی به قیمت محموله‌های ال ان جی نشان می‌دهد قیمت گاز طبیعی مایع نسبت به سال گذشته با افت ۳۸ درصدی مواجه شده است.

خط لوله یا ال ان جی؟

آمریکایی‌ها در دوران باراک اوباما سند چشم‌اندازی را طراحی کردند تا با گسترش صنعت ال ان جی در جهان، علاوه بر تأثیرگذاری بر نفت، تجارت گاز را هم زیر سلطه خود بیاورند که در این میان، حتی روی ایران هم حساب باز شد. اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۶ میلادی در سندی رسمی اعلام کرد این اتحادیه از توسعه صنعت ال ان جی در ایران حمایت می‌کند و باید از گاز ایران برای حضور در این بازی بهره برد.

در این میان عده‌ای در ایران اما مدام معتقد بودند باید به سمت ال ان جی حرکت کرد درحالی‌که تغییر نقش صادراتی ایران با حضور در بازار ال ان جی، منافع کشور را تهدید می‌کرد. با توجه به قیمت فعلی محموله‌های ال ان جی و مقایسه این قیمت باقیمت گاز از طریق خط لوله باید گفت سود ایران از محل صادرات گاز به کشورهای عراق و ترکیه بیشتر از درآمد گازی است که می‌شد از طریق مایع سازی گاز طبیعی صادر کرد.

علی حسینی، کارشناس انرژی در گفتگو با خبرنگار مهر، دراین‌باره گفت: مزیت ایران برای صادرات گاز از طریق خط لوله است و حرکت به سمت ال ان جی می‌تواند علاوه بر کاهش درآمدهای کشور، قدرت ژئوپلیتیک ایران را نیز کاهش دهد.

وی بابیان اینکه آمریکایی‌ها طی یک سال گذشته بازار اروپا را نشانه گرفته‌اند ادامه داد: طی یک سال اخیر میزان صادرات گاز از آمریکا به اروپا با رشدی ۳۰۰ درصدی مواجه شده است و کشورهای اروپایی با فشارهای رئیس‌جمهور آمریکا، خریدال ان جی را در دستور کار خود قرار دادند.

این کارشناس انرژی با اشاره به برخی اعداد دراین‌باره اظهار داشت: میزان واردات ال ان جی اروپایی‌ها با ۱۶ درصد افزایش نسبت به سال گذشته میلادی همراه بوده است و روسیه رسماً اعلام کرده است سال آینده میلادی بخشی از بازار گاز خود را به آمریکا واگذار خواهد کرد.

به گفته این کارشناس انرژی، در بازار شرق آسیا قیمت ال ان جی به کمترین میزان در سه سال گذشته رسیده است که با افزایش ظرفیت تولید این نوع سوخت طی ۲ سال آینده، انتظار می‌رود با مازاد عرضه ایجادشده، قیمت ال ان جی با کاهش بیشتری همراه باشد. این همان اتفاقی است که آمریکا سال‌هاست به دنبالش است تا قدرت چانه‌زنی خود را در حوزه صادرات گاز افزایش دهد؛ چه به‌صورت مستقیم چه به شکل تأثیرگذاری بر قیمت‌ها.