بایگانی دسته ی : اخبار صنعتی و اقتصادی

به گزارش ایسنا، آمارها حاکی از آن است که ۴۵ درصد نیروگاه‌های تجدیدپذیر کشور از نوع خورشیدی، ۴۰ درصد از نوع بادی، ۱۲ درصد از نوع برق‌آبی کوچک، دو درصد از نوع بازیافت حرارتی و یک درصد نیز از نوع زیست توده است.

طبق آخرین آمار وزارت نیرو، تاکنون از منابع تجدیدپذیر حدود سه میلیارد و ۵۶۶ میلیون کیلووات ساعت، انرژی تولید شده که این میزان تولید برق توانسته از انتشار حدود دو میلیون و ۴۶۱ هزار تن گاز گلخانه‌ای در کشور بکاهد. این میزان تولید انرژی‌های نو باعث شده بیش از یک میلیارد مترمکعب از مصرف سوخت‌های فسیلی در ایران کاسته و بیش از ۷۸۵ میلیون لیتر در مصرف آب نیز صرفه‌جویی شود.

هم‌اکنون ۳۸۰ مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر درون کشور در حال احداث است و ظرفیت نصب شده انرژی‌های نو به ۷۶۱ مگاوات رسیده است. همچنین تاکنون ۱۱۵ نیروگاه تجدیدپذیر مگاواتی در کشور نصب شده و ۳۲ نیروگاه مگاواتی دیگر نیز در حال احداث است.

طرح‌های قابل افتتاح تا پایان سال

در حالی که ظرفیت فعلی نیروگاه‌های تجدیدپذیر حدود ۷۶۰ مگاوات است، یکی از طرح‌های قابل افتتاح تا پایان سال جاری، به مدار آمدن ۲۷۸ مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر است که در قالب ۲۸ پروژه در ۱۲ استان به ارزش ۳۱۷۴ میلیارد تومان اجرا خواهد شد. طرحی که باعث می‌شود نقش تجدیدپذیرها در تامین انرژی کشور پررنگ‌تر شود.

همچنین همزمان با هفته دولت ۱۴ نیروگاه تجدیدپذیر در هفت استان به بهره‌برداری رسید. این طرح‌ها شامل یک نیروگاه بادی و ۱۳ نیروگاه خورشیدی با مجموع ظرفیت حدود ۱۶۰ مگاوات است که توسط بخش خصوصی اجرا و به بهره‌برداری رسیده‌اند. این ۱۴ نیروگاه در استان‌های آذربایجان‌شرقی، تهران، همدان، زنجان، یزد، کرمان و فارس آماده بهره‌برداری است. برای تکمیل و بهره‌برداری از این طرح‌ها حدود ۴۴۵ میلیارد تومان به ‌صورت ریالی و ۱۰۷ میلیون یورو به ‌صورت ارزی هزینه شده است.

عزم دولت برای توسعه تجدیدپذیرها

بر اساس این گزارش و طبق اعلام وزارت نیرو، رضا اردکانیان- وزیر نیرو- انرژی‌های تجدیدپذیر را سیاست قطعی مجلس و دولت دانست و با تاکید بر این‌که وزارت نیرو نیز این برنامه را با جدیت دنبال می‌کند، گفت: برنامه دولت این است که تا پایان دولت دوازدهم حدود ۴۰۰۰ مگاوات ظرفیت نصب شده تجدیدپذیر ایجاد کند و هم اکنون نیز در آستانه ۱۰۰۰ مگاوات هستیم.
وی با بیان این‌که کشور ما در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر از ظرفیت بالایی برخوردار است، گفت: در بخش باد حدود ۳۰ هزار مگاوات ظرفیت مطالعه شده داریم. هر چند آهنگ توسعه تجدیدپذیرها در کشور با توجه به شرایط پیش آمده از جمله نوسانات بازار ارز نسبت به گذشته کند شده، اما امیدواریم با برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته جبران شود.

آغاز تولید نفت خام از میدان مشترک نفتی آذر از اسفندماه ۱۳۹۵ و افزایش تولید از این میدان در سال‌های ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ و دستیابی به تولید ۶۰ هزار بشکه در روز نفت‌خام از این میدان تا پایان سال ۱۳۹۸ رسیده است. همچنین راه‌اندازی تاسیسات متحرک فرآورش تولید نفت در خلیج‌فارس و آغاز تولید از لایه نفتی میدان پارس جنوبی از فروردین ماه ۱۳۹۶بوده است.

تکمیل و بهره‌برداری از ردیف‌های فرآورشی طرح افزایش ظرفیت فرآورش نفت خام در حوزه غرب کارون جمعاً با ظرفیت فرآورش نفت‌خام به میزان ۱۶۵ هزار بشکه در روز از دیگر اقدامات دولت یازدهم در این حوزه بوده است.

قراردادهای جدید نفتی و تاکید بر افزایش ضریب برداشت

علاوه‌بر این انعقاد قرارداد طرح بهبود ضریب بازیافت، افزایش تولید و بهره‌برداری از میادین مشترک نفتی پایدار غرب و آبان با کنسرسیومی متشکل از شرکت‌های زاروبژ نفت روسیه و دانا انرژی از دیگر اقدامات دولت تدبیر در حوزه نفت بوده است.

همچنین انعقاد قرارداد طرح توسعه و بهره‌برداری از میادین نفتی سپهر و جفیر با شرکت گسترش انرژی پاسارگاد ایران، انعقاد قرارداد توسعه و بهره‌برداری میادین چشمه خوش، پایدار شرق و دالپری با کنسرسیوم شرکت‌های روسی و ایرانی در این حوزه به چشم می‌خورد.

اجرای طرح‌های نگهداشت توان تولید (طرح های EPC/EPD) از طریق پیش‌بینی سرمایه‌گذاری بیش از ۶ میلیارد دلار و با هدف نگهداشت و افزایش تولید نفت خام به میزان ۲۸۱ هزار بشکه در روز طی سه سال و انعقاد ۱۰ فقره قرارداد به ارزش ۶۵۰۰ میلیارد تومان با پیمانکاران داخلی در سال ۱۳۹۷ از جمله مواردی است که در کارنامه دولت امید به چشم می‌خورد.

“ازدیاد برداشت” از میادین نفتی، موضوعی است که هرچند از اهمیت بالایی برخوردار بوده و بالا رفتن سن مخازن نفتی روز به روز بر اهمیت آن می‌افزاید، اما شواهد و قرائن حاکی از آن است که تا مرحله اجرایی و عملیاتی این موضوع در کشور ما، همچنان راهی طولانی در پیش است.  ازدیاد برداشت نفت به مجموعه تکنیک‌ها و فرایندهایی گفته می‌شود که طی آن با استفاده از انرژی یا مواد خارج از میدان نفتی، میزان نفت خامی را که استخراج آن‌ها با روش‌های معمولی امکان‌پذیر یا تولید آن اقتصادی و مقرون به صرفه نیست، استخراج و مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد.

از آنجا که عمر بیشتر مخازن نفتی دنیا به نیمه دوم خود رسیده است و ایران نیز با سابقه بیش از ۱۰۰ ساله صنعت نفت از این قاعده مستثنی نیست، میزان برداشت نفت از آن‌ها به میزان قابل ملاحظه‌ای کاهش یافته، به همین دلیل شرکت‌های نفتی از روش‌های ازدیاد برداشت با استفاده از فناوری‌های نوین برای بهره‌وری بیشتر در برداشت از ذخایر نفتی استفاده می‌کنند.

کم کم دامنه اهمیت ازدیاد برداشت از میادین در ایران هم گسترده شد و طرح افزایش یک درصدی ضریب بازیافت در مخازن هیدروکربوری تحت مدیریت شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب در اوایل سال ۱۳۹۱ به وزارت نفت ارائه شد. در قالب قانون برنامه پنج ساله پنجم توسعه کشور، وزارت نفت موظف به ارائه برنامه جامع صیانتی و ازدیاد برداشت از مخازن هیدروکربوری به منظور افزایش ضریب بازیافت مخازن کشور شده بود. وظیفه ای که علی کاردر، معاون وزیر نفت چندی پیش اعلام کرد ایران نتوانسته به آن جامعه عمل بپوشاند.

به گزارش ایسنا، فرزان گلچین امروز در نشستی خبری هدف تجارت این بخش را تولید و صادرات کالایی دانست که ارزش افزوده بیش‌تری را به دنبال داشته باشد و افزود: هدف ما این است که کالایی را تولید کنیم که ارزش افزوده آن بالا باشد، اما اتکای اقتصاد به نفت خام، مشکلات بازاریابی در ذائقه مصرف را به همراه خواهد داشت و فروش محصول با ارزش بالا نیز مشکل می‌شود.

گلچین ادامه داد: لازم است که شفاف‌سازی در این حوزه صورت بگیرد و مشکلات متعددی که در این حوزه با آن مواجه هستیم حل و فصل شود، اما به طور کلی می‌توانم بگویم سد محکومی که در برابر ما در تجارت خارجی وجود دارد، به نقل و انتقالات ارز مربوط است و علی‌رغم اقداماتی که صورت گرفته متاسفانه همچنان این مشکلات باقی‌مانده است.

وی با تاکید بر این‌ مساله که بازار فرآورده‌های نفتی یک مبحث تخصصی دارد که در میان مدت، فروش این فرآورده‌ها با مشکل مواجه نخواهد شد، گفت: ممکن است در درازمدت با مشکلاتی مواجه شویم که باید از هم‌اکنون برای حل این مشکلات اقداماتی صورت گیرد.

همچنین در این نشست حسینی – سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی – با اشاره به ظرفیت‌های محدود پالایشگاه‌های کشورهای همسایه ایران، گفت: عراق علی‌رغم این‌که تولیدکننده نفت است اما ظرفیت پالایشگاهی آن 600 هزار بشکه است و بسیاری از کشورهای منطقه نیز همچون افغانستان هیچ پالایشگاهی ندارد که همین مساله ظرفیت خوبی را برای کشور ما فراهم آورده است.

به گفته وی علاوه بر این پاکستان تنها دو پالایشگاه دارد که ظرفیت این دو پالایشگاه نیز چندان زیاد نیست همچنین در امارات متحده عربی و قطر نیز شرایط به همین روال است.

سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی با بیان این‌که در کشورهای آفریقایی نیز شاهد چنین ظرفیتی هستیم چرا که این کشورها یا ظرفیت پالایشگاهی ندارند و یا اگر هم ظرفیت پالایشگاهی داشته باشند، بسیار محدود است و این در شرایطی است که تمام این کشور به فرآورده نفتی نیاز دارند.

حسینی در بخشی دیگر از صحبت‌های خود ضمن اعتقاد از عملکرد شرکت نفت گفت: شرکت ملی نفت ایران تنها در بخش بالادستی صنعت نفت امکان ورود دارد به گونه‌ای که بازگشت سرمایه در بخش بالادستی با سهولت بیشتر و ریسک کمتری انجام می‌شود به همین دلیل عمده سود و زنجیره‌های ابتدایی فرآورده‌ها در بخش پالایش و پتروشیمی می‌رسد.

وی با تاکید بر این مساله که ایران تنها کشوری نیست که در پی ایجاد ارزش افزوده برای فرآورده‌های نفتی است، اظهار کرد: کشورهای دیگر نیز قصد دارند تا محصولاتی با ارزش افزوده بالاتر تولید کنند و به همین دلیل وضعیت رقابت در این حوزه دشوار می‌شود.

 سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی با اشاره به شرایطی که برای صادرات محصولات ایران وجود دارد ابراز کرد: برخی از کشورها علی‌رغم این که خواهان کالای ایرانی هستند، اما تمایل ندارند که اثری از شناسه‌های محصولات ایرانی روی آن‌ها وجود داشته باشد که همین مساله هزینه صادرات را به شدت افزایش می‌دهد.

حسینی با بیان این‌که دولت در ماه‌های گذشته با بازگشت ثبات و تثبیت نرخ ارز فضایی را فراهم کرده که بخشی از نگرانی‌های بخش خصوصی در مورد پیمان و تعهد ارزی با کاهش شکاف ارز سنا و ارز نیمایی کمتر شده است گفت: این مساله خوبی بوده است، علاوه براین در حوزه استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان نیز حمایت‌های خوبی از سمت دولت صورت گرفته که امیدواریم آثار آن را در صنعت نفت شاهد باشیم.

به گفته وی با وجود پذیرش ارز دیجیتال از سوی دولت هنوز برای ثبت سفارش و ورود دستگاه‌های استخراج ارز دیجیتال اقدامی صورت نگرفته است لذا باید از زمان غیرپیک مصرف برق حداکثر استفاده شود چرا که در غیر این صورت فرصت استفاده از این امکان در شرایط تحریم و کمکی که می‌تواند به اقتصاد کشور کند از دست می‌رود.

سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی با تاکید بر این مساله که شعار ما تبدیل حامل‌ها به فرآورده است، ادامه داد: اکنون حدود 600 هزار بشکه در روز مازاد فرآورده داریم که تحت عنوان گازوئیل، مازوت، بنزین و نفتا صادر می‌شود که با وارد شدن ستاره خلیج فارس این ظرفیت افزایش می‌یابد.

حسینی با بیان این‌که مجلس شورای اسلامی اخیرا طرحی را مصوب و ابلاغ کرد که مبنی بر آن دولت بر افزایش ظرفیت پالایشگاه و میعانات گازی با استفاده از ظرفیت سرمایه‌ گذاری مردم مکلف شود، گفت: بنا بر این شد که حدود دو میلیون بشکه مجوز جدید اعطا کند و حدود 30 درصد سهام در بورس عرضه شود و از منابع صندوق توسعه ملی نیز بتواند استفاده کند.

وی با بیان این‌که در حال حاضر مجلس شورای اسلامی تحت لایحه تجارت را بررسی می‌کند که به شدت سختگیرانه این قانون تصویب می‌شود. باید گفت که این یک لایحه اساسی در اقتصاد کشور است که امیدواریم مجلس شورای اسلامی در تصویب لایحه تجارت به درستی عمل کند.

به گزارش ایسنا، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر یا پاک در جهان، روز به روز در حال افزایش است و در همین راستا، قیمت پنل‌های خورشیدی رو به کاهش و ظرفیت تأمین انرژی از نور خورشید شدت یافته است؛ به‌گونه‌ای که طبق مطالعات صورت گرفته، پیش‌بینی می‌شود که طی پنج سال آینده، پنل‌های خورشیدی بیش‌تری در جهان نصب شود تا جایی که ظرفیت آن به یک تریلیون وات خواهد رسید.

این در شرایطی است که یک تریلیون وات انرژی مورد نیاز یک سوم کل جمعیت آمریکاست، همچنین پیش‌بینی شده که تا سال ۲۰۲۳ حدود ۲۰ درصد کل پنل‌های خورشیدی در جهان در کشورهای آسیایی همچون چین، هند و ژاپن نصب خواهد شد. چین و ژاپن تا دو سال آینده نیمی از تأسیسات پنل خورشیدی را راه‌اندازی خواهند کرد و آمریکای شمالی و اروپا تا ۲۰۲۳ در حدود ۲۸ درصد سهم بازار پنل‌های خورشیدی را به خود اختصاص خواهند داد.

طبق این پیش‌بینی‌ها، ظرفیت پنل‌های خورشیدی در خاورمیانه از سه درصد کنونی به ۹ درصد کل جهان خواهد رسید. دلیل اصلی این انتقال به انرژی خورشیدی، افزایش تقاضای برق در جهان است و با توجه به این‌که پنل‌های خورشیدی قیمت هزینه‌های تولید برق را کاهش می‌دهد، هر روز قیمت تولید برق از این طریق رقابتی‌تر خواهد شد و راه‌اندازی نیروگاه‌های خورشیدی هر روز مقرون به‌صرفه‌تر می‌شود.

بررسی وضعیت تجدید پذیرها در ایران

در این میان، ایران کشور پر پتانسیلی از لحاظ انرژی‌های نو مانند انرژی‌های خورشیدی و بادی است. تخمین زده می‌شود با شرایط فعلی بین ۱۵ تا ۲۰ هزار مگاوات ظرفیت قابل نصب نیروگاه‌های بادی که صرفه اقتصادی دارند، در ایران وجود داشته باشد. این ظرفیت در رابطه با انرژی خورشیدی به مراتب بالاتر است، چون نیروگاه‌های خورشیدی محدودیت‌ نیروگاه‌های بادی را ندارند و در بیش‌تر نقاط کشور قابلیت نصب نیروگاه خورشیدی وجود دارد.

در این راستا برنامه‌ریزی دولت برای تشویق و ترغیب سرمایه‌گذاران به سرمایه‌گذاری در این زمینه و از طرفی هم سیاست‌گذاری برای توسعه است؛ یعنی سیاست فعلی دولت احداث مستقیم نیروگاه‌های خورشیدی و بادی توسط خود دولت نیست، لیکن مواردی را به صورت پایلوت مانند نیروگاه‌های بادی منجیل و دیزباد نیشابور و نیروگاه‌های خورشیدی در سمنان و یزد اجرا کرده است.

روندی که در دو سال اخیر در پیش گرفته شده، به تعریف تعرفه‌های جذابی برای خرید برق تضمینی تجدیدپذیرها منجر شده است که این امر باعث تسریع در توسعه احداث نیروگاه‌های تجدیدپذیر به خصوص نیروگاه‌های خورشیدی فتولتائیک توسط سرمایه‌گذاران بخش خصوصی شده و تاکنون ظرفیت قابل توجهی از نیروگاه‌های خورشیدی فتوولتائیک در ایران نصب شده است.

به مدار آمدن ۳۰۰ مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر

طبق آخرین آماری که از سوی رضا اردکانیان- وزیر نیرو- در این حوزه ارائه شده است تا پایان امسال حدود ۳۰۰ مگاوات نیروگاه تجدید پذیر جدید وارد مدار خواهد شد. به گفته وی، حدود ۸۰ درصد نیروگاه‌های تجدیدپذیر کشور در مدت زمان فعالیت دولت تدبیر و امید وارد مدار شده و این روند همچنان توسعه پیدا خواهد کرد. وزیر نیرو همچنین بر این‌که توجه به انرژی‌های نو جزو اولویت‌های برنامه دولت و وزارت نیروست و این روند همچنان توسعه پیدا خواهد کرد، تاکید و تصریح کرده است: در حال حاضر ۱۱۵ نیروگاه تجدیدپذیر به ظرفیت ۷۵۰ مگاوات در کشور به بهره‌برداری رسیده است.

راه اندازی ۱۰۰ هزار نیروگاه خورشیدی خانگی در مناطق محروم

در این راستا داود طارمی- فرمانده مرکز مقاومت بسیج وزارت نیرو – نیز با اشاره به برنامه مشترک وزارت نیرو و سازمان بسیج مستضعفان به منظور راه‌اندازی ۱۰۰ هزار نیروگاه خورشیدی خانگی در مناطق محروم کشور، گفت: بر اساس قانون بودجه سال ۹۸ مقرر شده است تا ۱۰۰ هزار نیروگاه خانگی پنج کیلوواتی در روستاها، حاشیه شهرها و مناطق محروم با اختصاص پنج هزار میلیارد تومان از محل سپرده‌های قرض‌الحسنه عملیاتی شود.

به گفته وی اخیرا نیز با ابلاغیه بانک مرکزی پنج بانک ملی، صادرات، ملت، سپه و تجارت موظف به اختصاص ۱۰۰ هزار وام‌ ۵۰ میلیونی با بازپرداخت ۶۰ ماهه و نرخ چهاردرصد برای راه‌اندازی نیروگاه‌های یاد شده هستند. پس از این مرحله و اختصاص منابع، مجموعه بسیج نیز موظف است تا بر اساس تبصره ۱۶ قانون بودجه این نیروگاه‌ها را در سراسر کشور به صورت رایگان نصب کند.

جزییات افتتاح پروژه‌های جدید

بر اساس این گزارش، همزمان با هفته دولت ۱۴ نیروگاه تجدیدپذیر در هفت استان به بهره‌برداری خواهد رسید. این طرح‌ها شامل یک نیروگاه بادی و ۱۳ نیروگاه خورشیدی با مجموع ظرفیت حدود ۱۶۰ مگاوات است که توسط بخش خصوصی اجرا و به بهره‌برداری رسیده‌اند. این ۱۴ نیروگاه در استان‌های آذربایجان‌شرقی، تهران، همدان، زنجان، یزد، کرمان و فارس آماده بهره‌برداری است. برای تکمیل و بهره‌برداری از این طرح‌ها حدود ۴۴۵ میلیارد تومان به ‌صورت ریالی و ۱۰۷ میلیون یورو به ‌صورت ارزی هزینه شده است.