بررسی کلان صنعت لوله و پروفیل و تحلیل چشم انداز سال ۹۸
امیرحسین کاوه- مدیر عامل گروه صنعتی سدید و دبیر سندیکای تولید کنندگان لوله و پروفیل فولادی کشور
مقدمه
صنعت لوله و پروفیل فولادی، از تاریخچه قابل توجهی درکشورمان برخوردار بوده و بیش از ۶۰ سال قدمت دارد و جزو معدود صنایعی به حساب می آید که فن آوری های مورد استفاده درآن تقریباً بومی شده است. درحال حاضر سندیکای تولید کنندگان لوله و پروفیل فولادی کشور دارای ۱۲۰ عضو می باشد که از واحدهای متوسط و بزرگ صنعتی تشکیل شده بگونه ای که ۴۰ هزارکارگر مستقیم و۱۲۰هزارکارگرغیرمستقیم در این بخش اشتغال دارند. در زنجیره این صنعت بیش از۶۰۰ گروه کالایی ساخته می شود که درصنایع نفت وگاز وآب پتروشیمی،آبفای کشور، خطوط انتقالی سراسری، صنایع کشاورزی، صنایع روشنایی، تجهیزات ایمنی راهها، مبلمان شهری، صنعت ساختمان، صنایع خودرو سازی سبک و سنگین و صنایع مادر دیگر استفاده می شود.
1- ظرفیت و سطح تولید
بر طبق اطلاعات موجود در سندیکای تولید کنندگان لوله و پروفیل فولادی، ظرفیت تولیدی اعضای عضو؛ بالغ بر ۱۸.۵ میلیون تن لوله خطوط انتقال آب وگاز از قطر یک اینچ تا ۱۲۰ اینچ در سال میباشد. ظرفیت فعال کارخانجات عضو هم‌اکنون در حدود ۴ میلیون تن میباشد. بر اساس گزارش” چشم انداز اقتصاد ایران در سال ۱۳۹۸″ که در بهمن سال جاری توسط مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی تهیه گردیده است، اشاره شده که با ادامه وضع موجود، در سال ۹۸ و در بهترین حالت رشد اقتصادی به منفی ۴.۵ درصد خواهد رسید که منجر به تاثیرپذیری و رشد منفی صنایعی همچون فلزات اساسی وصنایع غذایی؛ خواهد شد.با این مفروضات پیش بینی میشود شاهد تشدید مشکلات کارخانجات تولیدی، روند ورشکستگی برخی تولیدکنندگان و در نهایت کاهش میزان سطح تولید باشیم.
2-صادرات
طبق گزارشات ارایه شده توسط شورای تحقیقات سندیکای تولیدکنندگان لوله و پروفیل فولادی، طی۱۰ ماه ابتدای سال جاری؛ صادرات تجمعی پروفیل، لوله و مقاطع پروفیلی به میزان ۶۰۰ هزارتن و برابر با۴۵۰ میلیون دلار بوده است. پیش بینی میشود با کاهش بیشتر ارزش ریال نسبت به سال جاری، رشد تورم موجود و نیز استراتژی دولت جهت کسب هرچه بیشتر درآمدهای غیرنفتی؛ شاهد روند رو به رشد بیشتری در میزان صادرات به کشورهای منطقه( با در نظر گرفتن مباحث مرتبط با تحریم) در سال ۹۸ باشیم. هرچند موانع کشتیرانی درحمل و نقل و انتقال پول و نیز شناسایی بازارهای صادراتی جدید؛ همچنان از جمله مشکلات پیش روی این بخش می باشد.
3-قیمت
روند قیمت در سال جاری با نوسانات بسیار زیادی روبرو بوده، بگونه ای که شاهد چرخه پر فراز و نشیب و تقریبا مواج قیمت ها بوده ایم که منبعث از رفتار خریداران و فروشندگان و نیز پارامترهای تاثیرگذاردر این خصوص ازجمله قیمت ارز، قیمت جهانی مواد اولیه و محصولات تولیدی و میزان عرضه آنها در بازار توسط تامین کنندگان و تولیدکنندگان میباشد.
بررسی قیمت محصولات نشان میدهد قیمت پروفیل فولادی ضخامت ۲ میلی متر از حدود ۳ میلیون تومان در هر تن در ابتدای سال۹۷ به حدود ۶ میلیون تومان در هرتن در اسفند این سال افزایش پیدا نموده است.
با توجه به اطلاعات ارائه شده در شورای تحقیقات سندیکا از دلایل اصلی این رشد قیمت میبایست به رشد ۱۲۸ درصدی قیمت تمام شده تولید در دی ماه ۹۷ نسبت به متوسط ۹۵ در تولید فلزات پایه و رشد ۹۰ درصدی در تولید محصولات فلزی، اشاره داشت و در یک کلام این افزایش قیمت به افزایش قیمت مواد اولیه، یعنی ورق فولادی مربوط میباشد.
بر طبق پیش بینی های کارشناسان این حوزه، با توجه به رکود تورمی در بازار مسکن و افت شدید حجم معاملات به علت جهش قیمت مسکن و همچنین مشکلات فراوان در بخش صادرات، افزایش قیمت، توجیهی جز تاثیر تورم بر کالاها و ورود سرمایه واسطه گران نداشته است . برای سال ۹۸ نیزهرچند موسسات مطالعاتی و پژوهشی بین المللی پیش بینی بازار با ثباتی را برای قیمتهای جهانی فولاد مد نظر دارند، اما در داخل کشور با توجه به کم شدن حجم مصرف داخلی و در صورت عدم رفع موانع و مشکلات صادرات؛ باید شاهد تعدیل قیمت ها باشیم. البته شرایط سیاسی و موارد مربوط به آن میتواند سبب رشد قیمت ارز شده و مجددا شاهد افزایش قیمتها باشیم.
4-چالش های صنعت
4-1- محیط داخل بنگاه
4-1-1- حوزه عملیات و فرآیند تولید( با تمرکز با مواد اولیه)
– کمبود عرضه از سمت تولیدکنندگان بالادستی
– وجود تولید کننده انحصاری در تولید ورق فولادی
– عدم وجود نظام توزیع و سهمیه بندی نامناسب
– گران فروشی و عرضه محدود موجود در بورس کالا
– بالا بودن تعرفه و عدم واردات
4-1-2- حوزه برنامه ریزی تولید
– کمبود مواد اولیه
– تغییرات شدید قیمتی در مواد اولیه
4-1-3- حوزه مالی
– عدم سرمایه درگردش مورد نیاز
– بالا بودن نرخ تسهیلات بانکی و جریمه های مرتبط و ربح مرکب
– قیمت بالای مواد اولیه
4-1-4- حوزه منابع انسانی
– نرخ رشد درآمدی کارکنان و عدم تناسب با حاشیه سود بنگاه ها
– وجود قوانین متعارض با اختیارات کارفرما
4-1-5- حوزه بازرگانی
– گران بودن نرخ واردات مواد اولیه
– مشکلات مرتبط با تامین تجهیزات و ماشین آلات با توجه به تحریم
– مشکلات گشایش LC
– مشکلات خرید خارجی
– مشکلات بیمه
4-1-6- نظام کارفرمایی
– عدم شناخت کامل نظام کارفرمایی و مشاوران نسبت به نوع، میزان و شیوه های تولید محصولات توسط صنعتگران داخلی
– مکانیسم مناقصات
– بروکراسی های اداری
– پپش پرداختهای مرتبط
– عدم بهره مندی از مشاوران مناسب و متخصص در تدوین اسناد مناقصه
– وجود مطالبات بالای نظام پیمانکاری
– تمایل نظام کارفرمایی و مشاوران به واردات محصول مشابه در شرایط برابر
4-2- محیط خارج بنگاه
- قوانین مخل تولید
- نظام کارفرمایی دولتی
- عدم بودجه های عمرانی برای پروژه های خطوط انتقال نفت و گاز و آب
- قانون کار
- رقابت های منفی تولید کنندگان در تامین مواد اولیه و اخذ پروژه زیر قیمت تمام شده یا زیان کمتر!
- اجرای نادرست مالیات بر ارزش افزوده
- عدم بهره مندی از ظرفیت کارخانجات تولیدی
- اتخاذ تصمیات غیرکارشناسی در دولت
- نبود متولی خاص در بخش تامین مواد اولیه
- واردت انواع لوله
- ممنوع الخروجی مرتبط با بدهی تسهیلات
- عدم توان در پرداخت اقساط تسهیلات
- عمل به قوانین مصوب همچون رفع موانع و بهبود مستمر و استفاده از حداقل توان داخل
- عدم توانمندی در جذب سرمایه گذار خارجی( بدلیل مشکلات حل نشده نظام بانکی،اخلال نظام باقی مانده تحریم ها و بخش مدیریتی نظام کارفرمایی داخل کشور)
5-راهکارها
- برگزاری جلسات مستمرمابین نظام کارفرمایی، پیمانکاران و مشاوران طرح در راستای ایجاد و یا تقویت حلقه اتصال بین نظام کار فرمایی / دولت با تولید کنندگان
- بهره مندی از شیوه های مختلف جهت تامین سرمایه درگردش با تمرکز بر تامین مواد اولیه
- عدم ارائه مجوز تاسیس کارخانجات جدید
- ارایه سهام شرکتهای این سندیکا به شرکای خارجی
- حرکت به سمت بازاریابی بین المللی توسط شرکتهای سندیکا و بهره مندی از توان نظام کارفرمایی و مجلس
- ایجاد کارخانه تولید ورق و کویل درکشور
- استمرار سندیکا در رویکرد تصمیم سازی به نهادهای تصمیم گیر
- حذف موانع صادراتی لوله و پروفیل
- همکاری دولت در حذف قوانین دست و پاگیرکشورهای بازار هدف در حوزه انتقال پول، بیمه و …
- حمایت دولت از تولیدکنندگان در مراودات بین المللی و مناقضات خارجی و حل و فصل مسایل حقوقی شرکتهای صادر کننده
- طراحی خطوط انتقال آب و گاز بین شهری
- تامین زیر ساختهای شبکه حمل و نقل جاده ای و ریلی
- پرزنت صحیح تولید کننده داخلی توسط رایزنان بازرگانی
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید ؟در گفتگو ها شرکت کنید!