تحلیل بازار لوله های فولادی قطور در سال ۹۶ به قلم:
باقردزفولی عضو هیئت مدیره شرکت فولاد گسترش سدید اسفند ماه سال ۱۳۹۷
۱-بازار جهانی لوله های قطور ( ۳۶ الی ۱۴۴ اینچ )
با توجه به اعلام آمار کامل واردات و صادرات در سال ۹۶ توسط گمرک ایران در مهر ماه سال ۹۷ , ضروری است تحلیلی بر واردات و صادرات انواع کالاهای صنعتی وارد شده به کشور, و از طرفی با توجه به ظرفیت تولید این محصولات در داخل کشور و صادرات آنها صورت گیرد .
بدیهی است با توجه به تولید داخلی بعضی از اقلام و تأکید مقام معظم رهبری بر استفاده از کالاهای ایرانی در سال ۹۷ به عنوان شعار سال , ضروری است واردات و صادرات اقلام صنعتی با توجه به تولید داخلی آنها , بالانس و متوازن گردد . بعضی از کشورهای توسعه یافته و توانا در امر صادرات به کشورهای جنوب , یا کشورهای توسعه نیافته جهت حفظ بازار خود در کشورهای مقصد اقدام به عمل دامپینگ نموده که در این رابطه خودشان با توجه به تسلطی که بر بازار مصرف داخلی خود دارند , اقدام به وضع تعرفه های جبرانی و ضد دامپینگ در رابطه با واردات این کالاها می نمایند و از این طریق از صنایع داخلی خود در مقابل واردات , حمایت لازمه را معمول می‌دارند .
از جمله این کشورها میتوان کشور ایالات متحده آمریکا را نام برد که بر اساس گزارش مورخ ۱۲ فوریه ۲۰۱۸ وزارت بازرگانی آن کشور , در زمینه واردات لوله های فولادی قطور درز جوش از کشورهای کانادا , چین , یونان , هند , کره جنوبی و ترکیه , به میزان قابل توجهی تعرفه های جبرانی و ضد دامپینگ وضع نموده است که بر اساس این گزارش این امر موجب شفافیت قیمت ها در بازار و کشف قیمت های واقعی کالا در بازار گردیده است .
بر اساس یکی از اصول سازمان تجارت جهانی , در شرایط دامپینگ , کشور صادر کننده کالا , کالای خود را در بازارهای هدف به قیمتی کمتر از قیمت داخلی خود به فروش می رساند . در رابطه با تعرفه های جبرانی دولت وارد کننده , تعرفه ای را برای جبران سوبسیدهایی که دولت صادر کننده برای صادرات محصولات وضع می‌نماید , برقرار می نماید .
بر اساس این گزارش برای واردات لوله های مزبور از کشور کانادا ۵۱ در صد , از کشور چین ۱۲۰ در صد , از کشور یونان ۴۱ در صد , از کشور هند ۳۸ درصد , از کشور کره جنوبی ۱۶ تا ۲۰
درصد و از کشور ترکیه ۶۶ درصد , کشور ایالات متحده , تعرفه های ضد دامپینگ برای واردات لوله های قطور تعیین نموده است .
با توجه به جدول ذیل و میزان واردات از کشورهای فوق الذکر و منظور نمودن تعرفه ضد دامپینگ , کشور مزبور توانسته است توازنی بین قیمت های لوله های فولادی قطور وارداتی ایجاد نماید و بدین وسیله از صنایع داخلی خود حمایت لازمه را بنماید.
همان گونه که ملاحظه می گردد بعضی از کشورها مانند کشور چین هند و کره جنوبی علیرغم صادرات لوله های مزبور به قیمت نازل به کشور ایالات متحده به علت وضع تعرفه دقیق و محاسبه شده ضد دامپینگ دولت آمریکا , قیمت وارداتی حدود قیمت های کشورهای کانادا یا ترکیه را داشته‌اند و نتوانسته اند کالای خود را با قیمت های نازلی به کشور مزبور وارد و بازار را در انحصار خود قرار دهند .
۲ – بررسی بازار داخلی لوله های فولادی قطور
با بررسی اجمالی واردات انواع لوله های فولادی به خصوص لوله های قطور به کشور تحت تعرفه گمرکی ۷۳۰۱ الی ۷۳۰۶ در مجموع به رقمی به میزان ۲۹۰ میلیون دلار در سال ۹۶ در زمینه
واردات لوله های قطور خواهیم رسید اقلام عمده آن در جدول ذیل آمده است .
با توجه به وجود ۱۶۳ شرکت تولیدی بزرگ در کشور در زمینه تولید لوله فولادی و ظرفیت ۱۸.۵ میلیون تن تولید اسمی لوله در کشور
( طبق اعلام اتحادیه تولیدکنندگان لوله و پروفیل ) از جمله شرکت لوله سازی ماهشهر با ظرفیت اسمی ۳۵۰۰۰۰ تن و شرکت لوله سازی ماهشهر با ظرفیت اسمی ۳۰۰۰۰۰ تن لوله قطور و از طرفی امکان تولید هر نوع ورق مورد نیاز توسط صنایع فولاد کشور , برای تامین مواد اولیه این شرکت های تولید لوله های قطور در کشور , از جمله فولاد مبارکه , مجتمع فولاد اهواز , فولاد اکسین , فولاد کاویان و واحد صبای ذوب آهن اصفهان , به نظر می رسد این شرکت های تولیدی بتوانند با همکاری شرکت ها و سازمان های مصرف کننده این لوله های قطور در کشور , مانند شرکت ملی نفت و شرکت های آب و فاضلاب در زمینه استانداردهای این لوله ها , به خودکفایی در زمینه تامین لوله های قطور در کشور دست یافت . در بعضی از اقلام وارداتی فوق شاهده می گردد که لوله های بدون درز یا مانسمان وارد کشور گردیده است , که به نظر می رسد با توجه به توسعه و پیشرفت تکنولوژی جوش در دنیا و سیستم های موجود کنترل جوش از جمله سیستم های اشعه ایکس و التراسونیک , ضرورتی بر واردات لوله های بدون درز نباشد . از طرفی با توجه به امکان تولید انواع فولادهای خاص در مجتمع های فولادی کشور , میتوان بعضی از خطوط تولید شرکت های موجود را به سمت تولید لوله های بدون درز با قطر بالا مورد مصرف صنایع نفت و پتروشیمی سوق داد .از طرفی با بررسی صادرات تعرفه های مشابه در سال ۹۶ میتوان میزان توازن لوله های مختلف فولادی قطور از جمله در جوش و بدون درز را در کشور به دست آورد .
صادرات اقلام عمده لوله های فولادی در سال ۹۶ در جدول ذیل آمده است . جمع کل صادرات لوله های فولادی در سال ۹۶ , به میزان ۲۰۳ میلیون دلار و وزن ۱۱۸ هزار تن می باشد که به نظر می رسد در تحت تعرفه های ۷۳۰۴ و ۷۳۰۶ که عمدتاً لوله و پروفیل های توخالی و ساختمانی می باشد , از کشور صادر شده است.
۳- بازار کالاهای رقیب لوله های فولادی قطور
در حال حاضر و ظاهراً در آینده لوله ها و پروفیل های پلی اتیلن و پی وی سی و سایر اقلام پلاستیکی , رقیب لوله و پروفیلهای فولادی در کشور می باشد . که ضروری است تولید کنندگان لوله و پروفیل های فولادی با توجه به امکان تامین مواد اولیه فولادی در کشور و افزایش تولید فولاد در چشم انداز توسعه کشور در سال ۱۴۰۴ به ۵۵ میلیون تن و از طرفی وجود منابع و معادن غنی سنگ آهن در کشور قیمت تمام شده تولیدات خود را نسبت به محصولات رقیب درسطح نازلتری نگاه داشته تا بتوانند بازار را در تسخیر خود داشته باشد . در صورت عدم توجه به این نکته مهم یعنی کاهش قیمت تمام شده , با توجه به پتانسیل های صنایع پتروشیمی , تولیدکنندگان لوله و پروفیل بازار خود را از دست خواهند داد . البته با توجه به برنامه های بازسازی در کشورهای دوست و همسایه تا چند سال , بازار مقاطع فولادی و لوله ها های فولادی بالقوه در کشور وجود خواهد داشت . لذا به نظر می رسد صنایع تولید لوله و پروفیل ضمن تلاش برای کاهش قیمت تمام شده , می باید توسعه صادرات محصولات , و با همکاری شرکت های ساختمانی و مهندسی جهت صدور خدمات فنی مهندسی به کشورهای درحال توسعه و جنگ زده را , سرلوحه برنامه های خود قرار دهند .
لوله ها و پروفیل های پلاستیکی از جنس پی وی سی و پلی اتیلن و پلی پروپیلن با تعرفه های ۳۹۱۶ و ۳۹۱۷ طبق جدول ذیل به کشور وارد و از کشور صادر گردیده است .
