یادداشت رییس خانه صنعت، معدن و تجارت ایران: عملکرد سریع دولت، مطالبه صنعتگران

سال گذشته بحران‌هایی در اقتصاد ایران پدید آمد که هم برای اقتصاددانان و فعالان صنعتی جدید بود و هم دولت آنها را پیش‌بینی نکرده بود.

این موضوع کافی بود تا شیطنت دشمنان نیز در این زمینه نقش پررنگ‌تری یابد و اقتصاد ایران را از مسیری که در آن قرار داشت به سمت افزایش و تعمیق رکود تورمی منحرف کند. هر چند که اقتصاد ایران هنوز در همان وضعیت به سر می‌برد و شاهد تغییر زیادی نیستیم اما آنچه شرایط را تا حدی مناسب می‌کند این است که دولت می‌تواند اشتباه‌های گذشته را محور قرار داده و از تکرار آنها پرهیز کند.

برای مثال، در سال گذشته علاوه‌‌بر تمام مشکلاتی که در اقتصاد ایران به وجود آمده بود دولت هم با ابلاغ برخی شیوه‌نامه‌ها به مشکلات ایجاد شده دامن زد. این در حالی است که از بهمن‌ سال گذشته دولت تلاش کرد تا قوانین مزاحم را برطرف کند و مسیر را برای ادامه تولید باز نگه دارد که این موضوع می‌تواند امسال به تولیدکنندگان کمک زیادی کند.
دولت تلاش می‌کند تا با تصحیح برخی قوانین مشکلاتی که در کشور وجود دارد را برطرف کند. این موضوع به خودی خود به نفع تولیدکننده است و کمک می‌کند تا در بسیاری از حوزه‌ها از جمله تامین مواد اولیه تسهیل شود. با این حال، این پایان ماجرای دولت و تولیدکنندگان نیست. دولت هنوز هم مشکلاتی را پیش روی صنعتگران قرار داده است. یکی از مشکلات جدی شرایط کنونی تفسیری است که در گمرکات کشور از قوانین می‌شود. برخی از ماموران گمرک به صلاحدید خود قانون را تفسیر می‌کنند و در برخی از موارد حتی مانع واردات یا صادرات می‌شوند. اینکه قانون از طرف متقاضی تجارت یا مامور گمرک به دو شیوه جداگانه تفسیر شود طبیعی است اما اینکه دولت پاسخ این اختلاف را پس از ۶ ماه اعلام کند، نه منطقی است و نه طبیعی.

بر این مبنا یکی از نیازهای امسال این است که دولت پاسخ اختلاف‌های موجود را با سرعت بیشتری اعلام کند تا صرف زمان بیشتر وجود نداشته باشد و فعالیت‌ها در زمان مشخص شده‌ای عملی و اجرایی شوند. یکی از بزرگ‌ترین مشکلات این عرصه اجرای قانون است. هنوز هم در کشور قوانینی وجود دارد که به حمایت از تولیدکنندگان و کارآفرینان مربوط می‌شود. این قوانین باید به‌درستی اجرا شوند تا مشکلی در اداره کشور و اقتصاد ایران ایجاد نشود. در این صورت می‌توان فقط با فشارهای خارجی مبارزه کرد و سیاست‌های داخلی آسیبی به تولیدکنندگان وارد نمی‌کند.
سید عبدالوهاب سهل‌آبادی/ رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت ایران

معاون امور صنایع : افزایش زمان تقسیط مالیات بنگاه‌های تولیدی از ۳ سال تا ۵ سال

معاون امور صنایع وزارت صنعت، معدن و تجارت از اصلاح ماده ۱۶۷ قانون مالیات‌های مستقیم و افزایش زمان تقسیط مالیات بنگاه‌های تولیدی از ۳ تا ۵ سال خبر داد و گفت : همه ما وظیفه داریم با تمام توان زمینه اجرای فرمان مقام معظم رهبری در زمینه رونق تولید را فراهم نماییم .

به گزارش شاتا، فرشاد مقیمی، در جلسه کمیته رفع موانع تولید استان که در شهرستان رودسر برگزارشد، اظهار داشت : افزایش زمان تقسیط مالیات بنگاه‌های تولیدی از ۳ سال به ۵ سال از مصوبات سران سه قوه بوده و در راستای حمایت از بنگاه‌های تولیدی و ارتقاء تولید و اشتغال صورت گرفته است .

به گفته وی واحدهای تولیدی در صورت ارتقاء وضعیت تولید و تایید ستاد تسهیل و رفع موانع تولید می توانند نسبت به افزایش زمان تقسیط مالیات مطابق مصوبه اخیر سران سه قوه اقدام کنند.

معاون امور صنایع وزارت صنعت، معدن و تجارت در ادامه با تاکید بر این موضوع که مدیران دستگاههای مربوطه، راهکارهای پیشنهادی را درجلسات کمیته رفع موانع تولید ارائه نمایند ، گفت: وزارت کشور به تمامی استان ها ابلاغ کرد موضوع رونق تولید باید در اولویت کارها قرار گیرد و فقط به صدور مصوبات اکتفا نشود ، بلکه باید جلسه پیگیری و اجرای مصوبات نیز به طور مستمر برگزار شود و کارها رو به جلو برود .

مقیمی تاکید کرد: دستگاههایی که به رونق تولید کمک می کنند ، باید حتما مورد تشویق قرار گیرند و آن عده ای هم که در این شرایط انگیزه ای برای کمک ندارند نیز باید از نوع خودشان تشویق شوند .

معاون امور صنایع وزارت صنعت، معدن و تجارت با تاکید بر تسهیل موانع پیش رروی تولید خاطر نشان کرد : همه ما وظیفه داریم با تمام توان زمینه اجرای فرمان مقام معظم رهبری را فراهم نماییم .

مقیمی تاکید کرد : برگزاری جلسات کنترل، نظارت و پایش از تصمیم گیری های جلسات کارگروه رفع موانع تولید در شهرستان و استان یکی از مهم ترین اقدامات در هر استان است .

وی اظهار داشت : آن چه که دولت و قانون به ستاد تسهیل و رفع موانع تولید در وزارت صمت تفویض کرده ، عینا به ستاد استانها واگذار شده و ابلاغ استاندار همان قابلیت اجرا را در شهرستان و استان دارد

مذاکرات فشرده بانکی بین ایران و روسیه/ 800 قلم کالا از تعرفه ترجیحی برخوردار خواهند شد

وزیر نیرو از انجام مذاکرات فشرده بین بانک مرکزی ایران و روسیه خبر داد و گفت: به زودی کارگروه مشترکی در تهران تشکیل جلسه خواهد داد و سعی بر این است که با در نظر گرفتن همه جوانب، سیستم بانکی بتواند نقش مهم خود را در تسریع روابط اقتصادی ایفا کند.

به گزارش خبرنگار اقتصادی ایلنا، رضا اردکانیان در حاشیه پانزدهمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی و تجاری ایران و فدراسیون روسیه در جمع خبرنگاران اظهار داشت: 60 نفر از شرکت‌ها و مجموعه‌های مختلف در سازمان‌های استان‌های قفقاز شمالی برای دومین همایش همکاری میهمان ما هستند و حدود 250 نفر از سازمان‌های دولتی و شرکت‌های خصوصی و فدراسیون روسیه دوشنبه و سه‌شنبه برای اجلاس کمیسیون مشترک به ما می‌پیوندند.

وی افزود: نیمه سال گذشته به پیشنهادت وزارت خارجه و تصویب هیات وزیران، مسئولیت کمیسیون مشترک همکاری اقتصادی ایران و روسیه به وزارت نیرو محول شد و مسیر توسعه روابط اقتصادی چند پروژه مهم را در دستور کار قرار دادیم.

وزیر نیروی کشورمان تصریح کرد: یکی از مواردی که در دستور کار قرار گرفته نهایی کردن مراحل الحاق جمهوری اسلامی به موافقت‌نامه اقتصادی اوراسیا است که پس از تصویب فوریت لایحه در هیات وزیران، در سه کمیسیون و صحن مجلس طی هفته گذشته به تصویب رسید. انتظار می‌رود که ما هم به مجموعه کشورهای روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، ارمنستان و بلاروس بپیوندیم و بتوانیم از یک بازار 180 میلیونی جهت توسعه روابط اقتصادی عرضه کالا و محصولات به ویژه در شرایطی که ایران و روسیه تحت تحریم‌های غیرقانونی قرار دارند بهره ببریم.

وی افزود: پروژه دوم برگزاری اجلاس کمیسیون مشترک است که 13 کارگروه در زمینه‌های حمل و نقل، صنعت، معدن، انرژی، داروسازی، کشاورزی، توریسم و موضوعات فرهنگی مباحث مربوط را دنبال می‌کنند و طی دو روز آینده انتظار می‌رود پروژه‌های متعددی در این بخش‌ها به امضا برسد.

وی همچنین گفت: حدود 500 شرکت خصوصی از ایران برای شرکت در این کارگروه و اجلاس کمیسیون مشترک ابراز تمایل کردند که امیدواریم نتیجه این دو اجلاس فصل جدیدی در توسعه روابط اقتصادی دو کشور فراهم کند.

اردکانیان گفت: وزارت نیرو به عنوان یکی از دستگاه‌های اجرایی جمهوری اسلامی بهره‌مندی قابل ملاحظه‌ای از امکانان فراهم شده جهت اجرای پروژه‌ها در بخش انرژی دارد که امیدواریم به سرعت اجرایی شوند.

وی گفت: وظیفه ما در این همایش تسریع ارتباط با بخش خصوصی دو کشور است.

وی یادآور شد: روسیه در سال گذشته بالغ بر 150 میلیارد دلار واردات داشته و با توجه به زمینه‌های مختلف فعالیت در کشور ما، قطعا این مذاکرات از جمله الحاق به موافقت‌نامه اوراسیا این سهم را افزایش خواهد داد. بر اساس آنچه در موافقت‌نامه اوراسیا آمده 800 قلم کالا از تعرفه ترجیحی برخوردار خواهند شد.

وزیر نیرو تاکید کرد: کشورهای عضو توافق‌نامه اوراسیا با هم در یک منطقه آزاد تجاری فعالیت خواهند داشت که تاثیر آن در ایجاد اشتغال و تسریع در محصولات ایران در بازارهای مصرف و مجموعه استان‌های قفقاز شمالی زمینه لازم را فراهم خواهد کرد.

وی خاطرنشان کرد: این کمیسیون به سرعت دادن در اجرای قراردادهای منعقد فی‌مابین می‌پردازد و زمینه برای انعقاد قرارداد جدید نیز فراهم است. به عنوان مثال از محل وام فدراسیون روسیه که برای ایران تدارک دیده شده یک نیروگاه 1400 مگاواتی در هرمزگان در دستور کار قرار گرفته است. وزارت راه، راه‌آهن اینچه‌برون-گرمسار را در برنامه دارد. در بخش کشاورزی نیز واردات محصولات مورد نیاز از روسیه در دستور کار است و ظرفیت مبادله به میزان زیادی قابل افزایش است.

وی ابراز امیدواری کرد: با ضوابط موجود و از کانال اوراسیا بتوانیم مبادلات دو کشور را افزایش داده و امکانات ترانزیتی برای صادرات محصولات منطقه اقتصادی اوراسیا و غلات را در اختیارشان قرار دهیم که از مسیر کوتاه‌تری محصولات را به آبهای آزاد برسانند و به کشورهای هدف متصل شوند.

وزیر نیروی کشورمان خاطرنشان کرد: در زمینه مختلف صنعتی و گردشگری مذاکرات خوبی انجام شده و امیدواریم تا پایان روز سه‌شنبه در وضعیتی باشیم که اطلاعات دقیقی در ارتباط با قراردادها و پروژه‌ها منعکس شود.

وی با اشاره به مباحث بانکی به عنوان یکی از موضوعات مهم مذاکرات بین دو کشور گفت: مذاکرات فشرده‌ای بین بانک مرکزی ایران و روسیه در حال انجام است. به زودی کارگروه مشترکی در تهران تشکیل جلسه خواهد داشت. سعی بر این است که با حل و فصل و در نظر گرفتن همه جوانب، سیستم بانکی بتواند نقش مهم خود را در تسریع روابط اقتصادی ایفا کند.

وی تاکید کرد: تحریم‌ها با وجود همه مشکلات، فرصتی فراهم می‌کند که کشورهای منطقه ظرفیت‌های همکاری را بالاتر ببرند؛ به عنوان مثال در روزهای گذشته در اجلاس شانگهای و سیکا همکاری خوبی فراهم شد و رئیس جمهور ایران جلساتی با روسای جمهور روسیه، افغانستان و تاجیکستان داشت.

وی با ابراز خرسندی از این که وزارت نیرو مسئول ایرانی کمیسیون مشترک یادشده است، گفت: این فرصتی برای بنده فراهم می‌کند که در مذاکرات روسای جمهور این کشورها با ایران و وزرای طرف کمیسیون مشترک بحث‌های خوبی را دنبال کنم و فرصت‌های خوبی برای توسعه روابط اقتصادی خواهد بود.

وی یادآور شد: علاوه بر کمیسیون مشترک با روسیه، کمیسیون مشترک با افغانستان، ارمنستان و تاجیکستان هم برگزار می‌شود و زمینه جدیدی برای رونق و توسعه اقتصادی فراهم خواهد شد.

بنگاه‌داری دست بانک‌ها برای ارائه تسهیلات “رونق تولید” را بسته است

نایب رئیس اتاق اصناف ایران با بیان اینکه تصمیمات لحظه‌ای به ضرر تولید است، گفت: شعار سال باید در قالب یک سند سیاست‌گذاری شده پیگیری شود و در مرحله اول واحدهای تولیدی نیاز به تسهیلات سرمایه در گردش دارند که بانک‌ها در این زمینه آن‌چنان همکاری نمی‌کنند.

مجتبی صفایی در گفت‌وگو با ایسنا در رابطه با برنامه‌های دولت در زمینه رونق تولید در بخش اصناف گفت: شعار سال مبنی بر رونق تولید از ابتدای سال جاری به عنوان خط‌مشی مدیران تعیین شد اما برای دستیابی به هدف نهایی این شعار باید سندی راهبردی تهیه و تدوین شود.

نایب رئیس اتاق اصناف ایران ادامه داد: با تصویب چند بخشنامه و عدم ثبات در تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری‌ها نمی‌توان به مقصود نهایی شعار رونق تولید دست پیدا کرد.

وی با انتقاد از تصمیم‌گیری‌های لحظه‌ای یادآور شد: تصمیمات لحظه‌ای برای تولید و واحدهای تولیدی همچون سم عمل می‌کند و نیاز است در سیاست‌گذاری‌ها به رونق تولید به صورت کلی و جزئی نگریسته شود.

صفایی بار دیگر با بیان اینکه تصمیمات لحظه‌ای تولید را متضرر کرده است، گفت: واحدهای تولیدی نیاز به سرمایه در گردش دارند و باید خود را برای پاسخگویی به نیاز بازار به روز نگه دارند اما در شرایط فعلی دستگاه‌ها دولتی و خصولتی به تعهدات خود در قبال قراردادهای منعقد شده پاسخگو نیستند و عاملی شده تا توان واحدهای تولیدی در خطر قرار گیرد.

نایب رئیس اتاق اصناف ایران تاکید کرد: اولین درخواست اصناف در زمینه رونق تولید، ارائه تسهیلات کم بهره با بازپرداخت بلندمدت است و باید تاکید شود که این تسهیلات باید به موقع و قبل از نابودی واحدهای تولیدی ارائه شود.

صفایی یادآور شد: مدیران ارشد نظام بانکی و مسئولین مربوطه بر ارائه تسهیلات در راستای رونق تولید تاکید دارند اما در عمل اتفاقی طی چند ماه اخیر رخ نداده و این موضوع به دلیل آن است که سرمایه بانک‌ها در قسمت‌های مختلف به خصوص بنگاه‌داری مورد استفاده قرار گرفته و توان بانک‌ها در زمینه پرداخت تسهیلات را کاهش داده است. / ایسنا

سهم صنعت از تسهیلات بانکی به ۳۸ درصد رسید

معاون طرح و برنامه‌ وزارت صنعت، معدن و تجارت ضمن تشریح برنامه‌های این وزارتخانه برای سال جاری، با اشاره به لزوم استفاده از بازار سرمایه برای تامین نقدینگی واحدهای تولیدی گفت که سهم صنعت در سال ۹۲ از تسهیلات بانکی ۲۱ درصد بوده که این عدد در سال گذشته به ۳۸ درصد رسیده است.

به گزارش ایسنا، امروز (شنبه) نشست خبری سعید زرندی – معاون طرح و برنامه وزارت صنعت، معدن و تجارت – برگزار شد.

در این نشست زرندی اظهار کرد: ۳۵ میلیارد دلار از ۴۲ میلیارد دلار وارداتی که در سال گذشته انجام شده، به بخش صنعت اختصاص داشته که بیشترین حجم آن شامل واردات قطعات منفصل خودرو بوده است.

وی افزود: از بین محصولات وارداتی، ۵۵ کد تعرفه که بیشترین ارزش را به خود اختصاص دادند مشخص و برنامه‌ریزی شده که آن بخش از کالاهایی که قابلیت تولید در داخل را دارند با نظارت معاونت صنایع در سال ۹۸ در داخل تولید شوند و در مورد کالاهایی که دانش فنی و تکنولوژی آن‌ها هنوز در کشور وجود ندارد، با همکاری شرکت‌های دانش‌بنیان به سمت بومی‌سازی آن‌ها حرکت کنیم. /ایسنا

 

جزئیات بسته ارزی و بودجه‌ای وزارت اقتصاد برای “رونق تولید”

نامگذاری سال 1398 با عنوان “رونق تولید” از سوی مقام معظم رهبری نشان دهنده اهمیت مقوله تولید در اقتصاد ایران است که بر این اساس تمامی ارکان‏های اقتصادی کشور موظفند همه ظرفیت و تلاش خود را در مسیر تحقق آن به کار گیرند. از این رو وزارت اموراقتصادی و دارایی از آغازین روز‏های سال 1398 با بکارگیری توان علمی و کارشناسی خود بسته سیاستی را تهیه نمود تا از این طریق بتواند به تحقق منویات رهبری کمک نماید. این بسته در دو بخش چالش‏ها و موانع رونق تولید و راهبردهای رونق تولید تنظیم و برای مراجه ذیربط ارسال شده است. در بخش نخست این بسته برای تبیین بهتر موضوعات مربوط به موانع تولید سعی شده با استفاده از آمار و اطلاعات اقتصادی این موانع بطور علمی و براساس آخرین آمار و اطلاعات در دسترس مورد بررسی قرار گیرد. در این بخش به موضوعاتی از قبیل وابستگی اقتصاد به نفت، نوسانات اثرگذاری نرخ ارز بر بخش‏های تولیدی، ضعف تامین مالی تولید و تنگنای اعتباری با تاکید بر چالش‏های بخش خصوصی، مسائل تجارت خارجی و انتقال ارز، مشکلات تامین مالی دولت و عدم تعادل منابع و مصارف بودجه، خسارت ناشی از سیل اخیر در کشور، تورم انتظاری بالا و کاهش رفاه مردم، فضای کسب و کار نامساعد، پابرجابودن مشکلاتی نظیر بانک‏ها و صندوق­های بازنشستگی و معضل بیکاری پرداخته شده است.

در بخش دوم بسته رونق تولید که تمرکز و تاکید اصلی بر روی آن بوده سعی شده تا مهمترین سیاست‌ها و راهبردها تبیین و در افق زمانی کوتاه ‏مدت منجر به رونق تولید شوند. بخشی از این راهبردها با رویکرد حل مساله یا کاهش سطح مشکلات جاری طراحی شده‌­اند و برخی دیگر به دنبال خلق فرصت­ها و ظرفیت­های جدید هستند. همچنین همه راهبردهای طراحی شده دارای آثار مثبت بلندمدت نیز می‏باشند لیکن جنبه تأثیرات کوتاه­ مدت آنها با توجه به شرایط خاص کشور بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. در مجموع 4 حوزه اصلی سیاستگذاری که 10 راهبرد اساسی و 34 برنامه با دستاوردهای مشخص و عملیاتی را در بر می گیرند تدوین شده و به شرح ذیل می‏باشند:

  1. سیاست­های ارزی و تجاری
  • توسعه بازارهای صادراتی و نگاه مجدد به برنامه‌های جایگزینی واردات
  • سیاست­های ارزی برای رونق تولید
  • تثبیت و تعمیق بازار ارز از طریق جریان سازی نوآورانه و ارتقای جریان تبادل اطلاعات
  1. سیاست­های پولی و اعتباری
  • تجهیز منابع مالی جدید برای تامین مالی بنگاه­های تولیدی
  • اصلاحات کوتاه مدت نظام بانکی و تقویت رویکرد بانک­داری توسعه­ای
  • ابزارسازی برای کنترل تورم انتظاری
  1. سیاست­های مالی و بودجه ای
  • انضباط مالی، تأمین مالی دولت و تقویت مخارج عمرانی دولت
  • توسعه بازار بدهی برای ایجاد ظرفیت جدید ایجاد بدهی دولت
  1. سیاست­های بهبود فضای کسب و کار
  • شناسایی و رفع موانع کلیدی مخل کسب و کار
  •  تقویت جریان فیزیکی و مالی زنجیره تولید برای رونق تولید

قرارداد مشارکتی، راهکار توسعه میادین نفت و گاز با ریسک بالا

برخی از میادین نفت و گاز ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی و یا ساختار داخل مخزن، پیچیدگی بالایی دارند و ریسک عملیات در آن ها بالاست. بهترین شیوه برای به کارگیری شرکت‌ها در توسعه این میادین، استفاده از ظرفیت‌های «قراردادهای مشارکتی» است؛ به طوری که این شرکت ها بتوانند در محصول تولید شده شریک شوند تا به این ترتیب، اهتمام بیشتری برای توسعه و بهره‌برداری از میدان داشته باشند. این درحالیست که وزارت نفت با وجود اختیارات قانونی، تا به حال نسبت به توسعه این میادین از طریق قراردادهای مشارکتی، اقدام قابل توجهی را در دستور کار قرار نداده است.

به گزارش مقاومتی نیوز کتابچه «مسیر انرژی ایران» در پنجمین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی رونمایی شد. در این کتابچه که با سبک و سیاقی هوشمندانه توسط شبکه تحلیلگران اقتصاد مقاومتی طراحی شده است، برای اولین بار یک رویکرد منسجم و مشخص در حوزه انرژی کشور پیشنهاد شده و بر اساس آن، ضمن ارائه ۳۳ اقدام راهبردی، سیاست های کلی انرژی جهت جایگزینی با سیاست های فعلی در این زمینه به مجمع تشخیص مصلحت نظام پیشنهاد شده است. (اینجا)

در فصل اول این کتابچه، کشورهای جهان با توجه به موقعیت جغرافیایی و همچنین تولیدکننده یا مصرف کننده بودن در بخش انرژی، رویکرد خود در استفاده از این کالای راهبردی را مشخص نموده اند و بر مبنای این رویکرد، برای بخش انرژی برنامه ریزی می‌کنند. انرژی به عنوان نهاده (سوخت) فعالیت های اقتصادی، انرژی به عنوان ماده خام و خوراک زنجیره ارزش، انرژی به عنوان کشنده صنعت، انرژی به عنوان تامین کننده درآمدهای ارزی و انرژی به عنوان ابزار دیپلماسی و امنیت بین المللی، ۵ رویکردی است که در بخش انرژی، در کشورهای جهان غالب است و به صورت ترکیبی مورد استفاده قرار می گیرد.

با این وجود در ایران، تاکنون رویکرد مشخصی به عنوان مبنای سیاستگذاری ها و اقدامات بخش انرژی تعیین نشده است؛ لذا برنامه های این بخش، سمت و سوی واحدی نداشته و «پراکندگی و هدفگذاری نامشخص» یا «تجمیعی از همه اهداف خوب که تحقق آن همزمان با هم ممکن نیست»، در آن مشهود است. بنابراین ضروری است جمهوری اسلامی ایران نیز رویکردی مشخص، منسجم و یکپارچه در بخش انرژی داشته باشد تا از این ظرفیت بزرگ، به بهترین شکل استفاده شود.

طبق آنچه در بخش دوم از فصل اول این کتابچه آمده است، بر اساس شرایط جغرافیایی و مزایای جمهوری اسلامی ایران در در دسترسی به منابع نفت و گاز، هوشمندانه ترین رویکرد برای کشور در بخش انرژی عبارت است از «استفاده از نفت به عنوان ماده خام و خوراک زنجیره ارزش»، «استفاده از گاز به عنوان نهاده (سوخت) فعالیت های اقتصادی» و «استفاده از موقعیت جغرافیایی کشور به منظور توسعه تجارت منطقه ای انرژی». ضروریست این موارد در کنار اصول اقتصاد مقاومتی یعنی «درونزایی»، «برونگرایی» و «مردم محوری»، به عنوان نقشه راه و مبنای برنامه های کشور در بخش انرژی قرار گیرد.

دسته بندی مسائل بخش انرژی در ۶ بخش و پیشنهاد ۳۳ اقدام

مطابق با فصل دوم کتابچه مسیر انرژی ایران، انرژی سه کارکرد اساسی در اقتصاد دارد؛ این سه کارکرد در واقع خروجی‌های بخش انرژی است که معادل ورودی های آن به سایر بخش های اقتصاد محسوب می شود و عبارتند از:

  • «مصرف انرژی» به عنوان نهاده تولید
  • تامین ماده اولیه برای «زنجیره ارزش»
  • استفاده در تعامل با سایر کشور‌ها به‌منظور کسب درآمد یا افزایش وابستگی‌های متقابل اقتصادی و سیاسی یا «تجارت انرژی»

سه کارکرد فوق در صورتی محقق می‌شود که انرژی در فرآیند استخراج، تبدیل و انتقال وارد شود. بنابراین مسائل مرتبط با «تامین انرژی»، دسته‌ای دیگر از مسائل بخش انرژی است. در مقابل، آنچه بخش انرژی از اقتصاد دریافت می‌کند، عبارت است از مجموعه‌ کالاها، خدمات و منابع مالی و انسانی؛ که می‌توان آنها را ذیل عنوان «تامین مالی و زنجیره تامین» تجمیع کرد. در کنار این موارد، از مهمترین مسائلی که بین تمامی بخش‌های اقتصاد مشترک بوده و در بخش انرژی نیز مصادیق متعددی دارد، «ساختار اداره بخش انرژی» است. شیوه های حکمرانی، روال های جاری و روابط بین ذینفعان مختلف به ویژه تصمیم‌گیران حاکمیتی در بخش انرژی، ذیل این دسته قرار می گیرد.

بنابراین مسائل بخش انرژی کشور را می توان در ۶ دسته افراز نمود که عبارتند از ساختار اداره بخش انرژی، تامین انرژی، تجارت انرژی، زنجیره ارزش، مصرف انرژی، تامین مالی و زنجیره تامین. بر اساس این افراز، می توان برای بخش انرژی کشور برنامه ریزی کرد و اقدامات مرتبط با هر دسته را پیشنهاد نمود.

در ادامه این فصل بر اساس اصول اقتصاد مقاومتی و رویکرد حاکم بر بخش انرژی، ۳۳ اقدام راهبردی در این ۶ دسته پیشنهاد شده که اجرای آنها، به عنوان مسیر انرژی ایران ضروری است. در هر اقدام، نقش نهادی که باید به عنوان مجری فعالیت کند نیز مشخص شده است.

 

«قراردادهای مشارکتی» راهکار توسعه میادین نفت و گاز با ریسک بالا

در بخش سوم از فصل دوم این کتابچه، ۸ اقدام مرتبط با «تامین انرژی» ارائه شده است. اولین اقدام در این زمینه، «توسعه میادین با پیچیدگی و ریسک بالا از طریق انعقاد قراردادهای مشارکتی» است.

کشور ایران دارای میادین نفت و گاز متنوع و متعددی است که بعضی از این میادین، به دلیل موقعیت جغرافیایی و یا ساختار داخل مخزن، پیچیدگی بالایی دارند و ریسک عملیات در آن ها بالاست. از جمله این میادین می توان به میادین نفت و گاز واقع در حوزه خزر و دریای عمان اشاره کرد که بعضا در آب های با عمق حدود ۱۰۰۰ متر قرار گرفته‌اند.

توسعه و بهره برداری از این میادین نیاز به فناوری‌های پیچیده‌تری دارد که عموما در کشور موجود نیست؛ عمده میادینی که در حال توسعه و بهره برداری در داخل کشور هستند، میادینی با ریسک عملیاتی پایین‌تر هستند.

با توجه به ساختار این میادین و ریسک و پیچیدگی بالای آنها، باید قراردادهایی برای توسعه آنها به کار گرفته شود که شرکت نفتی طرف قرارداد، حاضر به پذیرفتن ریسک عملیاتی شوند. بهترین شیوه برای به کارگیری این شرکت ها، قراردادهای مشارکتی است؛ به طوری که این شرکت ها بتوانند در محصول تولید شده شریک شوند تا به این ترتیب، اهتمام بیشتری برای توسعه و بهره‌برداری از میدان داشته باشند.

با وجود اینکه در برخی میادین از جمله میادین حوزه خزر، اجازه قانونی به انعقاد قراردادهای مشارکتی در تولید داده شده و همچنین این نوع قراردادها با توجه به قانون وظایف و اختیارات وزارت نفت مصوب سال ۱۳۹۱ از نظر قانونی مجاز است، اقدام قابل توجهی برای انعقاد چنین قراردادهایی تاکنون صورت نپذیرفته است.

انعقاد قراردادهای مشارکتی در میادین با ریسک و پیچیدگی بالا، سبب می‌شود کشور از منابع نفت و گاز این حوزه ها نیز بهره‌مند شود؛ ضمن اینکه فناوری های خاصی که برای این حوزه‌ها مورد نیاز است، توسط شرکت های مجری در کشور مورد استفاده قرار می گیرد و در بلندمدت، امکان انتقال فناوری و بومی‌سازی آنها نیز فراهم خواهد شد.

مجلس شورای اسلامی از طریق قانون وظایف و اختیارات وزارت نفت، مجوزهای لازم را برای این موضوع داده است. بنابراین ضروری است وزارت نفت برای این حوزه‌های خاص، قراردادهایی تحت عناوین قراردادهای مشارکتی طراحی کند و به تصویب هیئت وزیران برساند و از این طریق، توسعه این میادین را آغاز نماید.

سفر “آبه” فصل جدیدی در مراودات نفتی ایران و ژاپن رقم خواهد زد؟

عضو کمیسیون انرژی مجلس گفت: ژاپن علاقمند است حتی به میزان کم، خرید نفت و رابطه خود را با ایران حفظ کند و بعید نیست که در مذاکرات با امریکا نیز اصرار داشته باشند رابطه نفتی خود را با ایران استمرار دهد.

اسدالله قره‌خانی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، درباره محور مذاکرات آبه اظهار داشت: مذاکرات ایران و ژاپن دارای دو سطح در موضوعات مربوط به دو کشور و مسائل بین‌الملل خواهد بود. از یک طرف ژاپن شریک استراتژیک آمریکا است، از دیگر سو 90 سال مراودات فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و بویژه نفتی با ایران دارد، این کشور از جایگاه خوبی در عرصه بین المللی و کشورهای جنوب شرق آسیا برخوردار است، شریک طولانی مدت ما در بخش نفت، توسعه پروژه‌ها و تامین تجهیزات کارخانه‌جات بوده است.

وی افزود: سفر او در این ایام با آگاهی از وضعیت مطالبات ما، برجام، خروج امریکا از برجام و اعتراض ما به تحریم‌ها بوده است، شینزو آبه همچنین وضعیت خاورمیانه را می‌داند و قطعا پیشنهادات و راهکارهایی برای مرتفع ساختن مشکلات خواهد داشت.

عضو کمیسیون انرژی با بیان اینکه ژاپنی‌ها پیش بینی می‌کنند که در آینده مشکلات بین المللی ایران حل شود، تصریح کرد: پالایشگاه‌های ژاپن با نفت ایران تنظیم شده و به مدت طولانی با ما مراودات نفتی داشته‌اند، بنابراین نمی‌خواهند ایران را از دست بدهند و بی‌میل نیستند ارتباط و خرید نفت از ایران را همچنان زنده نگه دارند.

وی خاطرنشان کرد: ایران کشوری قدرتمند و اثر گذار در منطقه است که دارای ذخایر عظیم نفت، گاز، محصولات پتروشیمی است. همچنین پروژه‌های بزرگ نفتی دارد که می‌تواند فضای خوبی برای سرمایه گذاران ژاپنی باشد. این کشور علاقمند است حتی به میزان کم خرید نفت و رابطه خود را با ایران حفظ کند و بعید نیست که در مذاکرات با امریکا نیز اصرار داشته باشند رابطه نفتی خود را با ایران استمرار دهند، بنابراین ما نیز باید در مذاکراتی که با نخست وزیر این کشور خواهیم داشت، حداکثر استفاده را برای جامه عمل پوشاندن به اهداف‌مان از جمله تداوم روابط نفتی داشته باشیم.

به گزارش ایلنا، نخست‌وزیر پادشاهی ژاپن چهارشنبه 22 خرداد در رأس یک هیئت عالی‌رتبه و در جریان سفری دو روزه به تهران سفر می‌کند. شینزو آبه  قرار است در سفر خود به تهران که همزمان با نودمین سالگرد تاسیس روابط دیپلماتیک دو کشور ژاپن انجام می‌شود، با مقامات عالی رتبه نظام  و حجت‌الاسلام و المسلمین حسن روحانی رئیس‌جمهوری دیدار و گفت‌وگو کند.طی چهار دهه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، سفر آبه به ایران نخستین سفر یک نخست وزیر ژاپنی به تهران است.

ژاپن چهارمین واردکننده‌ی بزرگ نفت در جهان محسوب می‌شود و نفت ایران 5.5 درصد کل واردات نفت این کشور را تشکیل می‌دهد. اینپکس، میتسویی، میتسوبیشی و شرکت اکتشاف نفت ژاپن از شرکت‌های نفت بزرگ این کشور هستند که قرارداد با اینپکس برای توسعه میدان آزادگان از جمله قراردادها با کمپانی‌های نفتی ژاپنی بوده است.

سران قوا برای رونق صنایع پایین دستی‌، قوانین دست و پاگیر را حذف کنند/ راه‌های دور زدن تحریم را بلدیم

مدیر عامل اسبق شرکت صنایع ملی پتروشیمی گفت: محصولات پتروشیمی بسیار متنوع هستند و کنترل آنها به راحتی نفت نیست ضمن اینکه ایرانی‌ها راه‌ها را یاد گرفته‌اند و اینگونه نیست که تحریم پتروشیمی بصورت فلج کننده در بیاید.

عباس شعری مقدم در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، با اشاره به تحریم پتروشیمی از سوی ایالات متحده اظهار داشت: در تحریمی که برای نفت ایران در نظر گرفته شده بود به نوعی محصولات پتروشیمی را هم شامل می‌شد، اما اکنون دامنه تحریم‌ها را توسعه داده و لیستی از شرکت‌های پتروشیمی اعلام شده است. در این شرایط شرکت‌ها در زمینه انتقال پول مشکل پیدا می‌کنند، کارشان دشوارتر می‌شود، هزینه‌ها بالاتر رفته و سود شرکت‌ها هم تا حدی کمتر می‌شود. اما در کل محصولات پتروشیمی بسیار متنوع هستند و  کنترل آنها به راحتی نفت نیست ضمن اینکه ایرانی‌ها راه‌ها را یاد گرفته‌اند و اینگونه نیست که تحریم پتروشیمی بصورت فلج کننده در بیاید.

وی افزود: در این شرایط بهترین کار این است که وزارت صنایع فضای کسب و کار را به نحوی در کشور فراهم کند که صنایع پایین دست پتروشیمی رونق بگیرند، مقررات شدید و بازدارنده که بر اساس بدبینی وضع شده به این ترتیب که فکر می کنیم همه سوء استفاده‌گر هستند مگر اینکه عکس آن ثابت شود، برداشته شوند بهتر است فرض را بر این بگذاریم که همه سالم هستند تا فضا روان شود.

مدیر عامل اسبق شرکت صنایع ملی پتروشیمی خاطرنشان کرد: قوانین دست و پاگیرِ جلوی صنعتگران باید برداشته شود برخی مواقع خودتحریمی‌ها بیش از تحریم خارجی مشکل زا است. مثلا کالایی وارد شده اجازه ترخیص داده نمی‌شود مقررات گمرکی مانع ایجاد می‌کند و یا بعضا ممیز مالیاتی آنقدر آزادی عمل دارد که می‌تواند صاحب صنعت را دچار بحران کند.

وی گفت: بنده در زمان تصدی مدیرعاملی NPC جلسه‌ای با صاحبان صنایع پایین دست داشتم، آنها گفتند ما خودمان توسعه صنعت را بلدیم فقط سنگ‌هایی که جلوی پای ما وجود دارد را بردارید.

شعری مقدم تاکید کرد: صنایع پایین دست سرمایه گذاری کمتری لازم دارد، اشتغالزایی و سودآوری بیشتری دارد و زودتر هم به نتیجه می‌رسد، در صورتی که صنایع بالادست حداقل 4 سال نیاز دارد تا به بهره برداری برسد و سرمایه هنگفتی هم نیاز دارد.

وی پیشنهاد کرد: فضای کسب و کار درست شود و دولت به همراه قوه قضائیه و مقننه وقت خود را صرف برداشتن قوانین دست و پاگیر کنند. پیدا کردن بازار صادرات کار آسانی نیست وقتی هر روز یک قانون برای صادرات وضع می شود کار با مشکل مواجه می‌شود.

در گرم‌ترین فصل سال صورت می‌پذیرد : عملیات تعمیرات اساسی پالایشگاه نهم پارس جنوبی آغاز می‌شود

هر شش ردیف شیرین سازی گاز (GTU) به صورت زمان بندی شده وارد فاز تعمیرات اساسی خواهد شد.

به گزارش  ایلنا از روابط عمومی شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی، در راستای افزایش تولید پایدارگاز و بازدهی بیشتر در فصل سرما تعمیرات اساسی در پالایشگاه نهم پارس جنوبی صورت می پذیرد.

سید محمد مهدی هاشمی مدیر پالایشگاه نهم پارس جنوبی با اعلام این خبر گفت: طبق برنامه ریزی و هماهنگی های انجام شده با ستاد مجتمع گاز پارس جنوبی و شرکت ملی گاز ایران عملیات تعمیرات اساسی پالایشگاه نهم از اوایل تیرماه 98 آغاز می شود.

وی افزود: رعایت الزامات ایمنی و دقت در انجام کار دو عنصر اصلی مورد توجه است.

مدیر پالایشگاه نهم پارس جنوبی افزود: این عملیات در بازه زمانی یکماهه و تا اوایل مرداد ماه ادامه خواهد یافت.

هاشمی ادامه داد: امیدواریم بتوانیم تعمیرات اساسی را در موعد مقرر و در شرایط ایمن به پایان برسانیم.

وی با بیان اینکه امسال حجم کار نسبت به 4 سال گذشته از تنوع و پیچیدگی خاصی برخوردار است؛ اظهار داشت: حدود 216 تجهیز به درخواست واحد بازرسی فنی برای اولین بار در پالایشگاه نهم مورد تعمیرات اساسی قرار خواهد گرفت.

سید محمد مهدی هاشمی گفت: هر شش ردیف شیرین سازی گاز (GTU) به صورت زمان بندی شده وارد فاز تعمیرات اساسی خواهد شد.

مدیر پالایشگاه نهم عنوان کرد: هر سه واحد تثبیت میعانات گازی (واحد 103)، 3 دستگاه مشعل های HP  و MP پالایشگاه و واحد سرویس های وابسته ( یوتیلیتی ) نیز در برنامه زمان بندی شده پیش بینی شده است.

وی گفت: در مجموع حدود دو هزار و 699 آیتم تعمیرات اساسی پیش بینی و برنامه ریزی شده است که در مجموع تعمیر انواع مبدل ها، هیتر ها و فیلترها 178 آیتم، انواع برج، درام و مخزن 139 آیتم، انواع شیرآلات، کنترل ولو، دستی و اطمینان 589 آیتم، کارهای عمومی مکانیک 169 آیتم و مابقی آیتم های مکانیکی، برق، ایزار دقیقی از جمله آنها است.

مدیر پالایشگاه نهم گفت: حدود 650 نفر نیروی انسانی با تخصص و در سمت های مختلف تعمیراتی در بازه یک ماهه تعمیرات اساسی به صورت مستقیم درگیر تعمیرات اساسی خواهند شد.

وی در پایان ابراز امیدواری کرد که تعمیرات اساسی این پالایشگاه به صورت ایمن و بدون حادثه تلخی به پایان برسد.